Een nieuwe combinatie tegen kraamstaldiarree

Een succesvolle aanpak start met weten waar je mee te maken hebt. Er zijn verschillende ziekteverwekkers die een rol kunnen spelen bij kraamstaldiarree. Via diagnostiek, waarbij sectie het meest complete beeld geeft, kan worden bepaald wat er aan de hand is. Mestonderzoek is ook een mogelijkheid.

Hipra biedt de Enterocheck aan, een diagnostiekkit waarbij swabs van diarreemonsters worden afgedrukt op een FTA-kaart. Deze FTA-kaarten worden in het Hipra Diagnos-laboratorium onderzocht. Op elke inzending worden negen PCR-testen uitgevoerd om de virulentiegenen van veelvoorkomende bacteriën op te sporen: F4, F5, F6 en LT van Escherichia coli (E. coli), alpha-, beta- en epsilon-toxine van Clostridium perfringens (C. perfringens) en A- en B-toxine van Clostridium difficile (C. difficile). Op basis van de resultaten kunnen dierenarts en varkenshouder samen bepalen welke preventieve maatregelen nodig zijn en welk vaccin het beste bij de situatie op het bedrijf past.

Meestal meervoudige infecties

In de periode 2021-2023 heeft Hipra 3.160 Enterochecks uitgevoerd afkomstig van bedrijven verspreid over Europa. Hieruit blijkt dat de meeste diarreemonsters (94 procent) meerdere bacteriën bevatten. Dit wordt weergegeven in figuur 1. De drie cirkels stellen de bacteriën voor die vaak werden aangetoond: C. perfringens type A (98 procent van de monsters), C. difficile (76 procent) en E. coli (73 procent).

C. perfringens type A werd in 4 procent van de monsters als enige bacterie aangetoond, in 18 procent van de monsters samen met E. coli en in 22 procent van de monsters samen met C. difficile. In 54 procent van de diarreemonsters betrof het een meervoudige infectie met E. coli, C. perfringens type A en C. difficile (=overlappend gebied van de drie cirkels). Minder dan 1 procent van de monsters testte positief voor C. perfringens type C. Vandaar dat deze bacterie niet in de figuur is opgenomen.

Inmiddels zijn er geregistreerde combinatie vaccins op de markt, die bescherming bieden tegen toxine producerende E. coli, C. perfringens type A en C en C. difficile. Sommige vaccins kunnen gemengd worden toegediend, waardoor er geen extra injectie nodig is.

Biestopname cruciaal

Het gunstige effect van zeugenvaccinatie wordt bereikt na een goede en uniforme biestopname. Daarom zijn andere factoren zoals het management rondom het werpen, het biestbeleid en het klimaat in de kraamstal minstens zo belangrijk als de zeugenvaccinatie. Blijf ook scherp op de werkwijze bij het behandelen van biggen en het reinigen en ontsmetten van de kraamstal.

Een evenwichtige leeftijdsopbouw van de zeugenstapel is ook belangrijk. Uiteraard helpen deze maatregelen niet alleen tegen kraamstaldiarree, maar ook tegen andere infectieziektes.