De keukentafel

Voor veel bedrijven is de keukentafel dé plek waar veel wordt besproken. Een van die gesprekken is momenteel de groeiende saamhorigheid in de sector. Op dit moment is dat een feit. Maar het gaat er ook over keuzes maken voor je eigen bedrijf. Gaan we inschrijven voor de saneringsregeling? Welke gevolgen heeft de stikstofdiscussie voor ons bedrijf? Moeten we nu varkensrechten kopen of verkopen? Wat moeten we nu doen met onze vergunning? Heel veel strategische vraagstukken worden in deze periode aan keukentafels besproken. Misschien wel meer dan ooit. Er komen mogelijk veel meer kansen dan ooit, maar er ontstaan ook weer nieuwe bedreigingen. In mijn ogen is het voor veel boerengezinnen een onrustige tijd.

Aan de keukentafel worden gezins- en ondernemingskeuzes afgewogen en vaak gedeeld met derden. En zo kan het gebeuren dat er iemand de hoek om komt en aan jouw keukentafel vraagt of je je bedrijf wilt verkopen. In eerste instantie volgt van nature een schikreactie. Maar al vrij snel keren de rust en het overzicht weer terug. Dit overkwam een varkensbedrijf van een jong gezin met een ondernemer die het erg goed doet. Al jaren wordt er hard gewerkt. Eerst samen met zijn ouders, later samen met zijn partner. De ondernemer en zijn gezin zijn de laatste jaren wel zoekende naar de juiste koers. Jarenlang werd gekozen voor groei en investeringen. Dit grotere bedrijf vergt weer andere ‘dingen’ van jou als varkenshouder. Dit bevalt niet altijd en dat wordt dan vaak gecompenseerd met nóg harder werken. Totdat de ondernemer steeds vaker tegen alles opkijkt. Ook het wegvallen van vader jaren geleden heeft iets weggenomen wat niet meer is teruggekomen.

En dan komt het moment dat iemand aan jouw keukentafel jouw concreet een andere keuze biedt. Moet je dat nu wel doen? Kun je niet beter voor de optie saneringsregeling gaan? Of moet je het bedrijf nu gewoon te koop zetten? Dit gezin heeft vrij snel duidelijk wat ze gaan beslissen. Aan hun keukentafel delen ze hun beslissing aan mij mede. Ik ben onder de indruk hoe gericht dit gezin keuzes maakt: met lef, in openheid en in saamhorigheid.
Het is aan de keukentafel waar veel keuzes zijn gemaakt en er nog veel zullen worden gemaakt. Of die tafel rond, vierkant, hoog, laag, donker of licht is, dat maakt allemaal niets uit. De keukentafel is een centrale plek voor het gezin en de onderneming om bij elkaar te komen. Het maakt mij trots dat ik bij ondernemers en hun gezinnen mag aanschuiven aan zo’n bijzondere plek.

Erik van der Hijden
Eigenaar Farm Advies