Wilde zwijnentrek gaat pest niet introduceren
De kans dat Afrikaanse Varkenspest naar Nederland komt via wilde zwijnen uit Duitsland is nihil, stelt landbouwminister Carola Schouten. Menselijk handelen blijft het grootste risico op het wijd verspreiden van het pestvirus. Via de 'onbewuste' mens gaat het drie keer sneller dan via wilde zwijnen.
Het dreigingsniveau voor Nederland is niet veranderd na het ontdekken van Afrikaanse Varkenspest (AVP) bij wilde zwijnen in de Duitse regio Brandenburg. De kans op het binnenhalen van AVP met een wilde zwijnentrek naar Nederland is verwaarloosbaar, schrijft Schouten in een Kamerbrief. Een afstand van hemelsbreed zo’n 500 kilometer is niet zomaar te overbruggen.
Die kijk op het binnenhalen van AVP van Schouten sluit naadloos aan bij die van Rutger Jansen, varkensdierenarts bij Boehringer Ingelheim. Hij becijferde in zijn bijdrage 'Snelwegziekte' dat de verspreiding van AVP door rondtrekkende wilde zwijnen op zo’n zestig kilometer per jaar. Als dit het geval zou zijn en drastische tegenmaatregelen uit zouden blijven dan duurt het zeker acht jaar voordat het via met AVP besmette wilde zwijnen in Nederland belandt.
De verspreiding van het AVP-virus gaat via menselijk handelen volgens Jansen zijn berekeningen een stuk sneller. Sinds AVP via de Kaukasus Europa binnenkwam in 2007 en januari 2020 heeft het AVP-virus een afstand van ongeveer 3.000 kilometer afgelegd. Dat is een verplaatsingssnelheid van gemiddeld 230 kilometer per jaar. Dat is 170 kilometer per jaar meer dan het gemiddelde van een wilde zwijnentrek. ‘Met een truckstop kan via voedselresten zomaar een AVP-bron op een onverwachte plek worden binnengehaald’, constateert Jansen.
Goed voorbereid
Alert blijven en hygiënemaatregelen in acht nemen, vindt Schouten de belangrijkste boodschap richting varkenshouders om AVP buiten Nederland te houden. Ook is Nederland nu veel beter voorbereid op een eventuele introductie van AVP. In het najaar van 2018, na de eerste AVP-uitbraak in de Belgische Ardennen heeft het ministerie meteen actie ondernomen. Er is een preventieteam samengesteld en een plan van aanpak opgesteld. Protocollen en een AVP-draaiboek zijn gemaakt en geoefend. De door een Taskforce gegeven aanbevelingen in de roadmap ‘preventie introductie AVP’ worden momenteel door Schouten uitgewerkt.