Geef+uw+biggen+een+gezonde+start%2C+vaccineer+uw+zeugen
Partner Ceva Santé Animale

Geef uw biggen een gezonde start, vaccineer uw zeugen

Voordat ze zelf afweer opbouwen, moeten pasgeboren biggen afweerstoffen van de zeug krijgen. Dit gebeurt door de opname van biest na de geboorte. Deze afweerstoffen verkleinen de kans op ziekten in de eerste levensweken.

Om de kwaliteit van de biest en zo de overdracht van afweerstoffen van de zeug naar haar biggen te verbeteren, worden gelten en zeugen vaak gevaccineerd tegen een reeks bacteriële en/of virale ziekteverwekkers.

Biestkwaliteit verbeteren door zeugenvaccinatie

Afweerstoffen in biest beschermen biggen tegen de schadelijke effecten van ziekteverwekkers. Door zeugen te vaccineren kan men de hoeveelheid en het type afweerstoffen in de biest beïnvloeden. Zeugen worden in de laatste weken van de dracht vaak gevaccineerd tegen geboortediarree veroorzaakt door E. coli en Clostridium perfringens. Dit zorgt ervoor dat de biest voldoende beschermende afweerstoffen tegen deze ziekteverwekkers bevat.

Na vaccinatie reageert het afweersysteem van de zeug op het vaccin met de productie van afweerstoffen. De beschermende afweerstoffen circuleren in het bloed van de zeug en worden door de uier geconcentreerd in de biest. Pasgeboren biggen nemen de afweerstoffen op met de biest en later met de melk.

Werkingsmechanisme: hoe kan zeugenvaccinatie bijdragen tot een betere bescherming van biggen via de biest?
Werkingsmechanisme: hoe kan zeugenvaccinatie bijdragen tot een betere bescherming van biggen via de biest? © Ceva

Een deel van de afweerstoffen wordt via de darm opgenomen in het bloed. Een ander deel bindt zich aan de darmwand. Zo zijn de biggen beschermd tegen ziekteverwekkers in de darm en in het bloed.

Ook hoeveelheid beschikbare biest van belang

Naast de productie van kwalitatief goede biest (d.w.z. biest met voldoende afweerstoffen) is ook de hoeveelheid biest die de zeug produceert van belang. Factoren die hierbij een rol spelen zijn de genetica, de pariteit, de hormonale veranderingen rond het werpen, de voederstrategie en daarmee samenhangend de mestconsistentie, stress rond het verplaatsen en plaatsing in het kraamhok, de conditie van de zeug bij het werpen en de melkklierontwikkeling.

Enkel werkzaam als biggen ook voldoende biest opnemen

De hoeveelheid afweerstoffen tegen specifieke ziekteverwekkers in de biest kan verhoogd worden door zeugen te vaccineren. Opdat biggen hier ook optimaal van zouden kunnen profiteren, moeten ze ook voldoende biest drinken.

Hoeveel biest een big drinkt is afhankelijk van verschillende factoren zoals het geboortegewicht, de bigvitaliteit, de geboorterangorde (eerst vs. later geboren) en de variatie van de geboortegewichten binnen de toom. Minder vitale biggen hebben meer moeite om een tepel te bereiken en voldoende biest te drinken. Biggen met een hoog geboortegewicht drinken meer biest omdat ze een betere zuigreflex hebben en omdat ze gemakkelijker aan de voorste, meest productieve tepels geraken.

Dit is vooral van belang bij tomen met een grote spreiding van de geboortegewichten. De samenstelling van de biest verandert geleidelijk na de start van het geboorteproces. De vroege biest bevat de meeste afweerstoffen. Biggen die later geboren worden hebben dus minder toegang tot hoogkwalitatieve biest. Dit effect is het grootst bij zeugen met een lange werpduur.

Factoren die bepalend zijn voor de bescherming van biggen door afweerstoffen uit de biest.
Factoren die bepalend zijn voor de bescherming van biggen door afweerstoffen uit de biest. © Ceva

Om de biestopname per big zo gelijk mogelijk te verdelen is het bij grote tomen en tomen met een grote variatie in geboortegewichten aan te raden om biggen in groepen biest te laten zuigen. Dit zogenaamde alternerend biest zogen verhoogt de kans van later geboren biggen en kleine biggen om voldoende biest op te nemen.

Conclusie

De hoeveelheid afweerstoffen die biggen uit de biest opnemen is afhankelijk van zowel zeug gerelateerde als big gerelateerde factoren. Enerzijds moet de hoeveelheid en de kwaliteit van de door de zeug geproduceerde biest zo hoog mogelijk zijn. Anderzijds moet de big ook voldoende biest drinken. Zeugenvaccinatie is een effectieve methode om de biestkwaliteit te verbeteren. Biggen in groepen laten drinken verbetert de biestopname bij later geboren en kleine biggen.

Over Ceva Santé Animale

Ceva Santé Animale streeft er voortdurend naar om betere oplossingen te vinden voor bestaande en opkomende dierziekten, waardoor de gezondheid, het...

Lees verder »