Tijdig voorsorteren op verzuring tijdens werpen
Hoe meer biggen een zeug werpt, hoe langer de fase van uitdrijven van de biggen duurt. Werpen kost energie en als dat proces langer duurt, loopt het risico van verzuring bij de zeug op en heeft dat een negatief effect op de bigoverleving. 'Om voldoende snelle energie in het bloed te hebben, kun je de zeugen het beste tot vlak voor werpen drie keer per dag voeren', tipt Agrifirm-onderzoeker Moniek van den Bosch.
'Voldoende glucose dient in het bloed van de zeug te zitten als ze begint te werpen. Hoe hoger het glucoseniveau, hoe vlotter het werpproces verloopt', stelt Van den Bosch, onderzoeker varkens op het varkensproefbedrijf Laverdonk van Agrifirm.
Het werpen van een toom vergelijkt de onderzoeker met het bedrijven van topsport. Als het aantal biggen per worp groter is, neemt de duur van het werpproces ook toe. De inspanning kan volgens haar oplopen tot 27 minuten extra per extra big. Het risico op uitputting bij de zeug ligt dan op de loer, waardoor het risico toeneemt op meer doodgeboren biggen en een verminderde vitaliteit.
Hoog glucoseniveau
'Uit onderzoek blijkt dat zeugen verzuren tijdens het werpen, net als sporters bij een grote inspanning. Om die verzuring tegen te gaan, is bloedglucose de belangrijkste energiebron', vertelt Van den Bosch. 'Hoe hoger de glucosewaardes in het bloed van de zeug op het moment dat de eerste big wordt geboren, hoe vlotter alles verloopt. Hoogproductieve zeugen comfort bieden helpt om de hormonale veranderingen goed op gang te helpen.' Het voeren van de zeug tot vlak voor de start van het werpproces hoort daar volgens de onderzoeker bij.
'De hoogdrachtige zeug heeft extra energie en andere voedingsstoffen nodig voor het nestbouwgedrag. Het verstrekken van bijvoorbeeld een juten zak biedt comfort. Vervolgens zorgen de eerste weeën voor de ontsluiting van de baarmoedermond, waarna het uitdrijven van de biggen volgt', legt Van den Bosch uit.
Daarom adviseert Van den Bosch om rondom het werpen het aantal voerbeurten voor de hoogdrachtige zeugen te verhogen naar drie per dag. 'Bekijk op welk moment de meeste zeugen op je bedrijf werpen en probeer het voer zo dicht mogelijk bij het werpmoment te verstrekken', zegt de onderzoeker op agrifirm.nl. 'Als de zeugen voornamelijk 's nachts werpen, geef ze dan nog voer in de avonduren.'