Sturen op gezonde darm bespaart kilo’s voer

Phytomax is zo’n natuurlijke voerbespaarder. ‘Het mengsel van etherische oliën, extracten en plantendelen verdient zich bij elke varkenscategorie dubbel en dwars terug.’

Dat is de overtuiging van Jan Pool, technisch en commercieel adviseur bij Speerstra Feed Ingredients. ‘Phytomax is zo samengesteld dat het op verschillende manieren de darmgezondheid ondersteunt. Sommige ingrediënten zoals kaneel bezitten een bacteriedodende werking en andere verbeteren de smaak en verhogen de opname.

Bepaalde stoffen remmen ontstekingsreacties in het maag-darmkanaal of zijn pijnstillend zoals menthol. Weer andere componenten zorgen voor een hogere enzymproductie zodat vetten en eiwitten beter verteerd worden’, stelt Pool. ‘De uitgebalanceerde mix ondersteunt het verteringskanaal voor een optimale werking.’

Hoge voerprijzen zijn voor varkenshouders een extra reden om kritisch te letten op de voerconversie. ‘Nutriënten zo efficiënt mogelijk omzetten in varkensvlees hangt af van een complex van factoren, maar cruciaal is de gezondheid van het dier en zijn darmen’, laat de Speerstra-adviseur weten.

‘Een kleine voercomponent met etherische oliën, plantenextracten, kruiden en specerijen kan daarbij het verschil maken. De fytogene producten werken als een soort natuurlijke groeibevorderaar. Ik vergelijk het weleens met de finishing touch van een smakelijke, goed verteerbare maaltijd. Dan heb je ook slechts kleine hoeveelheden specifieke ingrediënten nodig om bepaalde effecten teweeg te brengen’, aldus Pool.

Eiwitvertering stimuleren

Een van de voorbeelden die Pool aanhaalt, is de darmbacterie clostridium waarvan sommige stammen ernstige diarreeproblemen kunnen veroorzaken. ‘Deze normale darmbewoner heeft dertien aminozuren nodig om te kunnen leven. Om een overgroei te voorkomen, is het noodzakelijk om geen onverteerd eiwit in de dikke darm te krijgen’, stelt Pool.

‘Daar houden mengvoerfabrikanten uiteraard rekening mee bij de keuze van eiwitbronnen in de verschillende varkensvoeders’, vervolgt de adviseur. ‘Maar als door omstandigheden de eiwitvertering bij de gespeende biggen niet optimaal verloopt, kan een onschuldige darmkiem uitgroeien tot een bedrijfsprobleem en aanjager zijn voor het gebruik van antibiotica.’

Pepsinogeenproductie

Het stimuleren van de enzymproductie in het maag-darmkanaal is een van de effecten van Phytomax. Bepaalde ingrediënten kunnen de pepsinogeenproductie verhogen en dat in combinatie met een voldoende lage zuurtegraad in de maag is bepalend voor een optimale eiwitvertering.

Een hogere galproductie ondersteunt de vetvertering. Pool: ‘Steeds meer wetenschap schuilt achter het samenstellen van varkensvoeders en sturen van de vertering. Bovendien doen wij samen met de mengvoerindustrie praktijkproeven om bewijs te laten zien.’

In een praktijkproef met zeugenvoeders zorgde de toevoeging voor een efficiëntere vertering en een hogere gemiddelde voeropname bij de kraamzeugen. Pool: ‘De hogere melkproductie in combinatie met minder conditieverlies leverde 5 procent meer gespeende biggen per zeug per jaar op die ook nog eens gemiddeld 5 procent zwaarder waren bij spenen.’

Bij een grootschalige praktijkproef op een vleesvarkensbedrijf met beren en gelten bleek het toevoegen van Phytomax de voerconversie met gemiddeld 0,04 te verlagen. ‘Per 100 kilo groei is dus 4 kilo voer minder nodig. Omdat de groei gemiddeld 17 gram per dag hoger was, waren de varkens ruim 2 kilo zwaarder bij het afleveren’, vertelt de Speerstra-adviseur.

‘Bovendien bleken de spieren gemiddeld een halve millimeter dikker te zijn, wat duidt op een betere jeugdgroei en dus meer darmgezondheid. Op dat bedrijf werd een gemiddeld extra rendement behaald van 1,87 euro per afgeleverd vleesvarken. Bij de huidige voer- en varkensprijzen is dat ongetwijfeld hoger.’

Goed mengen is de kunst

Het is volgens Pool van evident belang om de geringe benodigde hoeveelheid Phytomax goed in het varkensvoer te krijgen. Het goed verdelen van 150 tot 300 gram over een voermix van 1000 kilo is een uitdaging. ‘Voerfabrikanten kunnen microcomponenten handmatig of automatisch doseren en zijn ervan doordrongen hoe belangrijk het is om goed te mengen.’

Voor zelfmengers onder varkenshouders is dat vaak lastiger. ‘Het kan hen ervan weerhouden om de natuurlijke voerbespaarder in te zetten’, vreest Pool. ‘Omdat we maatwerk willen leveren, is het mogelijk om Phytomax op een drager te zetten zodat het makkelijker in een droogvoerrantsoen verwerkt kan worden. In brijvoer is de fytogene werking net iets minder.’