Staat van de boer

Dit is de titel van een opinieonderzoek dat dagblad Trouw, samen met anderen, uitvoert over de huidige ondernemers in de agrarische wereld. Kort gezegd: onze boeren. Ook mede namens het programma van Yvon Jaspers, onze boerderij, wordt er een beetje meer begrip getoond over het wel en wee van onze boeren.

Als ik een beetje sleutel aan de titel kan ik hiervan maken ‘de staat en de boer’. Dit heeft een hele andere betekenis. Onlangs konden we nog lezen dat onze LNV-minister Schouten zegt dat onze boeren meer respect verdienen. Ook heeft ze een meldlijn geopend waar boeren kunnen melden dat ze van de supermarkten een te geringe vergoeding krijgen voor hun producten, bijvoorbeeld varkensvlees.

Mooi gebaar, maar wat moet een sector hiermee? Het is een vrije markt en volgens het klassieke model van vraag en aanbod wordt de prijs bepaald. Daar gaat de overheid niet zo snel iets aan veranderen. Maar wat zou er veranderen als zij met dezelfde ogen naar de boeren kijkt als waarmee zij naar de Koninklijke Shell kijkt? Immers, dit bedrijf is zo groot en machtig dat het invloed afdwingt op beleidskeuzes van de overheid.

Als ik weer wat sleutel, hebben we ‘de staat tegen de boeren’. Voor boeren is het onbegrijpelijk dat er alsmaar veranderingen en onduidelijkheden zijn in regels die de overheden stellen. Veel van deze regels komen uit Brussel en moeten worden uitgevoerd. Daar kunnen we als Nederland dus weinig aan doen. Wat we echter wel in eigen hand hebben, is de kans om regels kort, krachtig en vooral helder en betaalbaar te maken. Dus mijn advies aan onze minister: doe dat! Nog voordat ook hiervoor een anonieme meldlijn moet worden geopend.

Toch kan ik het niet laten ook nog een ander advies mee te geven. Niet aan de minister, maar aan onszelf als sector. Wij zijn een klein land en als we als boeren iets willen bereiken, zullen we dit samen moeten doen! De meest passende titel is daarom ‘de staat: één met de boeren’. Het wordt tijd om te polderen, de hakken uit het zand te halen en gas erop. Dit klinkt makkelijk maar de uitvoering laat te wensen over. We zullen het eerst als boeren, van noord tot zuid en van west tot oost, met elkaar eens moeten zijn, zodat we een statement kunnen maken naar onze overheden. Dit wordt steeds belangrijker omdat de krimp onder de boeren in rap tempo doorzet en de acceptatie van de bevolking afneemt.

Jan van de Weem
Bedrijfsleider Manstal vleesproductie Melderslo