Wereldwijd samenwerken

Een keer per jaar wordt er een Europees varkensdierenartsencongres georganiseerd, het ESPHM. Ikzelf ben daar, samen met veel van mijn Nederlandse varkensartscollega’s elk jaar te vinden. De nieuwste onderzoeksresultaten en inzichten worden er met ons gedeeld. Dit jaar hoefden we niet ver te reizen, want het ESPHM vond twee weken geleden plaats in Utrecht. Een volle ochtend werd gewijd aan Afrikaanse Varkenspest (African Swine Fever/ASF).
Belgische autoriteiten schetsten de actuele ASF-situatie in de Ardennen. Er is duidelijk aangetoond dat de ziekte voorlopig regionaal onder controle is bij everzwijnen, maar het blijft een zorgwekkende situatie. Een economische ramp die de varkenssector naar schatting al 100 miljoen euro heeft gekost. Dat het veel erger had kunnen zijn, bleek wel uit de uitspraak: “mochten we als overheid gekozen hebben waar ASF zou uitbreken in België, dan zouden we precies deze regio gekozen hebben.” De strategie is nu gericht op absoluut verhinderen dat ASF naar commerciële varkenshouderijen komt en de infectie bij everzwijnen zoveel mogelijk beperken. Daarna komt eradiceren van ASF door de everzwijnenpopulatie in heel België flink terug te brengen en everzwijnen in de besmette regio uit te roeien. Over 1 à 2 jaar moet dan een ASF-vrije situatie ontstaan.
Negen EU-lidstaten kampen met ASF-besmettingen, voornamelijk in Oost-Europa. In landen als Roemenië, Polen en Hongarije is de situatie momenteel penibel met besmettingen zowel onder wilde zwijnen alsook binnen commerciële varkenshouderijen. ASF is echter een ‘mens gedreven ziekte’. Daarom moeten dierenartsen, veehouders, het publiek (jagers, wandelaars, arbeiders enzovoorts) via bewustwording aangezet worden om het risico op verspreiding te beperken. Hygiënemaatregelen, jachtbeperkingen, toegangsbeperkingen (hekken), voorlichting over risico van overdracht via besmet vlees en voedsel. De sleutel ligt dus in handen van ons allen!
Maar daar blijft het niet bij. Derde landen als Canada en de VS zijn erg bezorgd over ASF in Europa en Azië. Ze willen zich beschermen tegen introductie (volledig afsluiten van markten) en stellen soms draconische maatregelen voor. Acties die voor Europa niet gewenst noch haalbaar zijn zoals het vergiftigen van dieren binnen bepaalde regio’s!
De zeer sterke ‘sense of urgency’ om ASF wereldwijd in te dammen zorgt ervoor dat de overheden in zowel de EU als derde landen gaan samenwerken. Samen onderzoeken doen naar bestrijdingsmethodes, vaccinontwikkeling en het verder regionaliseren van landen. Dit helpt de economische schade te beperken bij mogelijke handelsbeperkingen.
Laten we op alle fronten samenwerken en hopen dat deze infectie niet in het hart van onze varkenshouderij zal binnendringen.

Anke Verhaegen
Varkensarts bij Zoetis