Varkenshouders tillen leiderschapskills naar hoger niveau

Het 'one-way-idee'. Dat was een van de onderwerpen die dierenarts Diedrich Hendrickx ter sprake bracht tijdens de eerste sessie van de studiereeks Strategisch Leiderschap. Een studiereeks, georganiseerd door DAC ZuidOost, Movaeres en Boehringer Ingelheim, die varkenshouders of bedrijfsleiders die een team aansturen helpt hun bedrijf naar een hoger niveau te tillen. Tijdens de vier cursusdagen komt zowel een leiderschapsthema, als een technisch onderwerp aan bod.

De eerste cursusdag vond plaats op 19 september. Movaeres trapte af. De veertien cursisten gingen aan de slag met hun drijfveren: 'Waar kom ik nou echt mijn bed voor uit? Wat typeert mij als leidinggevende en hoe kan ik mijn teamleden het beste aanspreken?' Al gauw kwamen er diverse valkuilen aan bod waar het thema eenrichtingsverkeer ook van toepassing was. Goed communiceren, dus ook goed luisteren en niet alles zelf willen doen, zijn nog uitdagingen voor de toekomst.

Pruttel buiten de deur

Het technische gedeelte van de cursus ging in op Bioveiligheid. Oftewel 'hygiënisch werken en pruttel zoveel mogelijk buiten de deur houden', aldus een van de deelnemers. Tijdens de dagelijkse werkzaamheden op een varkensbedrijf, wil je graag de makkelijkste weg nemen. Maar als dat leidt tot teveel knooppunten en kruisingen van de schone en vuile weg, is dat een risico voor diergezondheid. 'Externe bioveiligheid is misschien wel het belangrijkst', aldus dierenarts Wouter van Herten. 'Wat je niet binnen hebt gehaald, kun je ook niet verspreiden. Focus op interne bioveiligheid leidt vooral tot een betere kwaliteit van de koppels'.

Eenrichtingsverkeer

Het 'one-way-idee' is daarin een van de speerpunten. Er wordt uitvoerig gediscussieerd over de dierstromen op een varkensbedrijf. Bij het biggenladen is het essentieel dat er geen biggen terug de stal in kunnen. Maar ook biggen die nog te kwetsbaar zijn om te spenen een weekje terugleggen en daarmee dus toevoegen aan een jongere batch, brengt risico's met zich mee. Ook daar is eenrichtingsverkeer het codewoord.

Maar als de motivatie van een dierverzorger is om er zoveel mogelijk biggen doorheen te krijgen, is dat in de praktijk een uitdaging. Uit de COMBAT Bioveiligheidscheck van Boehringer Ingelheim blijkt dat op de helft van de bedrijven geen biggen worden teruggelegd. 'Het kan dus wel', weet dierenarts Martijn Steenaert van Boehringer Ingelheim.

Maak makkelijkste weg ook de juiste weg

Bioveiligheid, een thema waarover iedereen de theorie denkt te kennen. Maar in de praktijk blijken er nog veel verbeterpunten te zijn op de bedrijven. 'Mensen kiezen de makkelijkste weg', aldus dierenarts Lydie van den Crommenacker, 'dan moet je er dus wel voor zorgen, dat dat ook de juiste weg is!'

Om de cursisten daar eens met elkaar over te laten nadenken, worden de bedrijfstekeningen ingekleurd. Er wordt aangegeven welke diercategorieën waar liggen, hoe de dierstromen over het bedrijf gaan, hoe het personeel zijn looplijnen dagelijks heeft, hoe wordt omgegaan met kadavers, transport, et cetera. Zo wordt al snel duidelijk waar de knooppunten op de bedrijven zijn. 'Vlug effe terug om nog iets te pakken', zeugen die verplaatst worden door de gespeendebiggenstal of kadaverplaatsen op risicovolle knooppunten zijn voorbeelden die aan het licht komen.

De verbinding tussen de theorie van bioveiligheid en de uitvoering in de praktijk is vaak een afweging van gemak, risico's en kosten. Maar cursusdag één leidt al tot nieuwe inzichten en stof tot nadenken.