'Minder import en meer eigen eiwit in Europa'

Voor eiwitten voor onze diervoeders zijn we te afhankelijk van de invoer uit landen als Argentinië, Brazilië en de Verenigde Staten. Die afhankelijkheid voor soja, bijvoorbeeld, bedraagt maar liefst 97 procent. Dat is pakweg dezelfde afhankelijkheid die we hebben voor microchips uit Taiwan.

Dit brengt risico's met zich mee gezien de prijsvolatiliteit op de wereldmarkt en handelsverstoringen als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Bovendien is de vraag naar soja een enorme drijfveer voor de ontbossing van land en het verlies aan biodiversiteit in derde landen.

Daarom heeft het Europees Parlement deze maand voor een plenair rapport gestemd om een Europese eiwitstrategie te ontwikkelen. Ik was als schaduwonderhandelaar voor de EVP medeverantwoordelijk voor het eindrapport. De focus ligt op de verhoogde productie van plantaardige eiwitten en het diversifiëren van de toelevering om Europa's strategische autonomie te bevorderen.

Het actieplan bevat een visie om de productie en consumptie van plantaardige eiwitten te vergroten, betere omstandigheden voor duurzame productie, de creatie van een duurzame afzetmarkt, een aanpak die die de boer centraal zet samen met de hele keten en rekening houdt met de circulaire economie en tot slot meer aandacht voor onderzoek en ontwikkeling, zodat innovatie in deze sector kan bloeien. Een aantal principes is cruciaal voor mij die ik graag verder toelicht.

Ten eerste moet de boer centraal staan in de strategie. Daar horen ook varkenshouders bij, want varkens hangen voor een groot deel van hun rantsoen af van soja voor de inname van eiwitten. De eiwitstrategie heeft het potentieel om opportuniteiten te creëren voor boeren door bijvoorbeeld stimulansen en ondersteuning te geven om eiwitgewassen te produceren. Cruciaal daarbij is om in te zetten op onderzoek, ontwikkeling en innovatie, zodat we de productiviteit van deze eiwitgewassen kunnen vergroten, wat ons in staat moet stellen om een groter deel van dat rantsoen te vervangen door eigen eiwitten.

Ten tweede is een gelijk speelveld een belangrijk principe. We kunnen inderdaad zelf meer eiwitten produceren, zowel voor voeding als voor voeders. Maar alleen op voorwaarde dat we niet zomaar de achterdeur openlaten voor goedkope voeders vanuit het buitenland, geproduceerd aan lagere standaarden. Alleen zo kunnen boeren competitief blijven. Ook voor varkenshouders geldt dit, gezien de hevige concurrentie die ze met China moeten aangaan op een onvoorspelbare wereldmarkt.

Ten derde moeten we aanvaarden dat varkens per definitie circulaire dieren zijn. Wat wij niet kunnen eten, kan worden ingezet als voeders. Restproducten zoals mest kunnen dienen als alternatief voor dure kunstmest of voor energieopwekking, zodat de cirkel rond is.

Met een Europese eiwitstrategie kan Europa de nodige hefbomen creëren om zijn afhankelijkheden te verminderen, de toeleveringsketen te diversifiëren en de productiviteit en competitiviteit van onze Europese boeren te vergroten.

Tom Vandenkendelaere
Europees Parlementslid cd&v - EVP