Impuls voor emissie-aanpak bij de bron

De druk op het bij de bron aanpakken van emissies uit varkensstallen neemt toe. Met name de provincie Noord-Brabant wil deze beweging versnellen om alternatieven te bieden voor de end-of-pipe-oplossing: een luchtwasser. Door al in de stal emissiebeperkende maatregelen te nemen, profiteren niet alleen het milieu en de omgeving maar ook de varkens en de boer en zijn medewerkers van het betere stalklimaat.

Daarom is in opdracht van de provincie een taskforce in het leven geroepen met ondernemersorganisaties FME, VNO-NCW Brabant Zeeland en ZLTO. Deze ondernemersgroep wil duizenden bedrijven en instellingen met meer of minder a­ffiniteit tot de veehouderij activeren, zowel binnen als buiten Noord-Brabant. Verschillende perspectiefvolle systemen staan al in de steigers en zullen extra aandacht krijgen.
Het gaat daarbij om specifieke onderdelen in de stal zoals roosters, mestputten met schuine wanden, mestbanden voor het direct scheiden vaste mest en urine en dagontmesting. Maar ook het gebruik van coatings kunnen bijdragen aan een beperkte verlaging van de uitstoot. Beton is poreus waardoor mest er makkelijk in trekt en er aan blijft plakken. Door de vloer een speciale coating te geven, worden urine en vaste mest meer en sneller afgevoerd. In combinatie met andere innovaties in de stallen zal moeten worden voldaan aan de provinciale normen.

Emissiemetingen

Om emissies bij innovatieve stalsystemen te meten, stelt de provincie een subsidie beschikbaar. Deze metingen bepalen de officiële emissiefactor, wat nodig is voor brede toepassing van zo’n stalsysteem. Vanaf 3 april 2018 kan ingeschreven worden op die subsidiepot. In de eerste openstelling is 750.000 euro beschikbaar en kunnen naar verwachting twaalf stalsystemen worden gemeten op geur-, ammoniak- en fijnstofuitstoot bij melkvee, vleesrunderen, varkens, geiten en pluimvee.

Mestpannen en mestkoeling

Bij familie Van der Meijden in Oirschot ligt onder de varkensroosters een gekoelde mestpan: in deze ondiepe ‘bak’ wordt mest opgevangen, snel gekoeld en regelmatig afgevoerd. Dit systeem met mestpannen en mestkoeling zorgt voor een ammoniakreductie van 85 procent. Daarbij wordt de warmte van de mest gebruikt om de biggen te verwarmen. In april 2018 krijgt het systeem een emissiefactor en kunnen andere varkensbedrijven het toepassen.

Stal van de Toekomst (KDV)

Dit stalsysteem gaat uit van dagontmesting in combinatie met andere technieken zoals mestpannen, koelen en verdunnen met water. Dit stalsysteem bij KDV wordt binnenkort bij vier varkensbedrijven in Brabant gemeten. Naar verwachting worden de emissiefactoren in het najaar van 2019 vastgesteld.

Varkenstoilet (Familievarken)

Een varken kan leren naar een toilet te gaan. Omdat varkens bij voorkeur op een vaste plek mesten, is het mestoppervlak geringer. Als op zo’n centrale plek de mest meteen wordt weggezogen en opgeslagen, ontstaat minder emissie. Familievarken maakt gebruik van een varkenstoilet in combinatie met andere innovaties om emissies tegen te gaan. Familievarken bouwt dit jaar een stal met varkenstoilet in Boekel.

ZERO-stal

In de ZERO-stal wordt scheiding van urine en vaste mest toegepast. De mest wordt meteen uit de stal weggezogen naar een centraal punt. Daarnaast worden diverse technieken toegepast om de inkomende en uitgaande stallucht te zuiveren. Het concept omvat een geheel nieuw stalontwerp waarin ook veel andere innovaties worden meegenomen. Momenteel worden de mogelijkheden voor de realisatie van demonstratiestallen verkend.