Wake-up call: werk hygiënisch en ongediertevrij

Belandt het Afrikaanse varkenspest-virus in Nederland, dan is dat een drama voor de sector. Wordt ook maar één met AVP besmet wild zwijn binnen onze landsgrenzen aangetroffen, dan valt de export van varkensvlees meteen stil. Komt het gevreesde virus een varkensstal binnen, dan is dat desastreus. Fataal voor de besmette varkens en een drama voor de getroffen varkenshouder. Maar ook komt de continuïteit van de varkenssector in gevaar. Zeker als de hygiënemaatregelen met name op varkensbedrijven en in de transportketen tekort schieten. Kortom: de Nederlandse varkenshouderij kan het zich niet veroorloven de aandacht voor hygiëne te laten verslappen.

Dat was de hoofdboodschap tijdens de twee informatieavonden die MS Schippers en GD organiseerden. Op de bijeenkomst in Markelo op 6 februari kwamen zo’n 50 belangstellenden af. De dag erop in Asten aanhoorden zo’n 80 geïnteresseerden de bijdragen van GD-er Theo Geudeke, projectleider HyCare, Arjan Wermink van MS Schippers en Joan Rooijakkers van MS Pest Control.

Besmettingssprong

Geudeke waarschuwde voor het ‘per ongeluk’ binnenhalen van AVP. “Vooral mensen zorgen voor het plotsklaps opduiken van nieuwe AVP-gevallen op grote afstand van bekende smethaarden. Zij kunnen worsten of hammen meenemen waarin het virus wel vier maanden kan overleven. Eten mensen het op, dan is het risico weg. Maar gooit een chauffeur een boterham met besmette ham of een stukje worst uit het raam en wordt dat opgegeten door een wild zwijn, dan heb je de poppen aan het dansen.” Aan die mogelijke insleeproute van AVP kan een varkenshouder niets doen. “Maar wel extra alert zijn als eventuele medewerkers of transportvoertuigen op zijn erf komen nadat ze in risicogebieden zijn geweest. Voorkom dat varkensvleesproducten uit die regio’s binnen je bedrijf komen.”

Grip hebben

Varkenshouders hebben wél grip op het voorkomen van AVP-insleep op hun eigen bedrijf. Om het principe 'schone en vuile weg' goed door te voeren, moet elke bezoeker volgens Wermink in een oogopslag zien wat de bedoeling is als hij of zij op je erf komt. “Een hygiënesluis dient hufterproef te zijn: niks sluiproutes voor personen. Bedrijfsvreemde materialen moeten een half uur in de UV-C desinfectiekist.” En dat met lage temperaturen het desinfecteren onmogelijk is, verwijst hij ook naar het rijk der fabelen: “Doe wat antivries bij het water met desinfectans - zoals Megades Novo - wat geschikt is voor toepassingen bij transport. Bij temperaturen boven de 0 graden Celsius is in 5 minuten het materieel dan goed ontsmet.”

Voorblijven

Een ondergeschoven punt bij bedrijfshygiëne blijkt de preventieve aanpak van ongedierte te zijn. “Vaak worden we er pas bijgehaald als er overlast is van vliegen, muizen of ratten”, zegt Rooijakkers. “Dan loop je meteen achter de feiten aan. Plaagdierbestrijding moet een geborgd onderdeel van de bedrijfsvoering bij boeren worden. Geen sluitpost, want dan heeft het de veehouder vaak al veel geld gekost, ook aan productiederving. Ongedierte voorblijven is altijd het beste. Laat een bestrijdingsplan opstellen en laat het aan professionals over.”