Speendiarree aanpakken met totaalaanpak

Biggen krijgen de colibacterie binnen doordat ze mest opnemen uit hun omgeving of van een zeug die veel colibacteriën uitscheidt. Een goed vaccinatieschema van de zeugen is dan ook gewenst om te voorkomen dat die veel colibacteriën uitscheiden en te zorgen dat de biggen via de antistoffen uit de biest een goede bescherming krijgen.

Het blijft vervolgens belangrijk dat de biggen zo weinig mogelijk colibacteriën binnenkrijgen. Dat betekent volgens Toohill zorgen dat kraamhokken, gangen en de biggenopfok goed schoon zijn en bij opfokken op een andere locatie ook de vrachtwagen. All-in-all-out toepassen is nodig, zodat goed reinigen, ontsmetten en voldoende droogtijd mogelijk zijn. Op bedrijven met een hoge infectiedruk adviseert de dierenarts als extra het ontsmetten van de vloeren en wanden met ongebluste kalk.

Buikjes vullen met voer

Volgende stap is om de buikjes van de biggen te vullen met voer en niet met mest, zodat het immuunsysteem de kans krijgt om te rijpen en ziekte te voorkomen. De eerste week na opleg adviseert Toohill om zes keer per dag kleine beetjes voer bij te voeren op een vloermat of een extra voerbak, zodat de biggen goed eten en steeds vers voer krijgen. Speenvoer bederft immers snel. Brij bijvoeren of voer natmaken kan ook helpen.

De voersamenstelling moet in overleg met de voeradviseur goed zijn afgestemd op het al dan niet frequent voorkomen van speendiarree. De hoeveelheid eiwit, vezels en de bewerking van het voer hebben allemaal invloed op de kolonisatie met E. coli in de darmen. Als extra kunnen aanzuren van het voer, gebruikmaken van probiotica of dierlijk eiwit helpen.

Monsters nemen

Een goede diagnose van welke colibacteriën op het bedrijf een rol spelen is nodig. Dat kan door regelmatig monsters te nemen bij meerdere diergroepen en leeftijden. Daarbij hoort ook het maken van een antibiogram om de gevoeligheid van de colibacteriën voor de verschillende antibiotica te bepalen. Daarnaast is het nodig om te weten of andere ziekteverwekkers aanwezig zijn op het moment van diarreeproblemen. Van het rotavirus is bekend dat het een wegbereider is voor de E. colibacterie.

Op basis van een goede diagnose is het ook mogelijk om de juiste vaccins voor de zeugen en biggen te kiezen. 'Bij gebruik van een oraal vaccin voor de biggen kunnen de resultaten weleens wisselend zijn', weet Toohill. 'Kijk dan eens goed of je de goede procedure toepast.'

Direct behandelen

Bij uitbraken is het nodig om zieke biggen direct te behandelen om verdere uitbreiding van de colibacteriën te voorkomen. Daarbij is het van belang om te weten of de bacterie ook gevoelig is voor het toegepaste antibioticum. Routinebehandeling van coli met antibiotica raadt Toohill af omdat hierdoor snel resistentie optreedt.

Gebruik van elektrolyten helpt bij een uitbraak om de negatieve effecten van uitdrogen te beperken. Aanzuren van drinkwater verlaagt de kolonisatie met E.coli in de darmen.

Kortom, het voorkomen van speendiarree door E. coli vergt een totaalaanpak. Daar is volgens Toohill het hele team van dierverzorgers, de schoonmaakploeg, varkenshouder, dierenarts en voeradviseur voor nodig.