Van scepsis naar vertrouwen - IDAL 20 jaar

Dierenarts Toine Cruijsen was net twee jaar in dienst bij MSD Animal Health, toen het idee ontstond om varkens in de huid te gaan vaccineren. 'Voor die tijd was dat iets heel vooruitstrevends, terwijl ook toen al bekend was dat je een betere afweer bereikt door in de huid te vaccineren in plaats van in spieren. Ook kregen we met PRRS te maken en wisten we dat dat veldvirus via de naald gemakkelijk van varken op varken overdraagbaar was. Zodoende begonnen we te fantaseren over naaldloze vaccinatie in de huid', zegt Cruijsen, die zich nog goed herinnert dat ook het dierenwelzijnsaspect een grote rol speelde.

'Wanneer biggen of zeugen gevaccineerd moeten worden, worden ze vaak onrustig en gestrest. We weten allemaal dat stress ook van invloed is op de weerstand. Stressreductie zagen wij dus zeker als een flink bijkomend voordeel van de nieuwe, diervriendelijkere manier van vaccineren die wij voor ogen hadden.' Cruijsen en zijn collega's vonden een bedrijf in Nederland dat het idee wist te vertalen in een product en daarmee werd de eerste IDAL een feit.

Eerste 'prototype' was wennen

IDAL staat voor Intradermal Application of Liquids, oftewel intradermaal (ID = in de huid) vaccineren. Varkenshouders en dierenartsen stonden aanvankelijk tamelijk sceptisch tegenover de eerste 'prototypes', herinnert de dierenarts zich nog goed. 'Niet zo vreemd, want bij een gewone vaccinatie zie je precies wat je doet en weet je zeker dat de vloeistof naar binnen is gegaan, maar bij de IDAL is dat lastiger. Dat moet je eerst een paar keer doen en ermee om leren gaan, waardoor het vertrouwen groeit', zegt hij.

'Het eerste type lag een beetje zwaar in de hand. Het was vaak ook even puzzelen naar de juiste hoek om het apparaat op de juiste manier op de huid te plaatsen. Van dierenartsen – in die tijd mochten alleen dierenartsen vaccins toedienen – kreeg ik regelmatig te horen dat de IDAL helemaal niet zoveel sneller was dan de oude manier. Snelheid was ook niet ons doel, maar effectief en diervriendelijker vaccineren zonder het risico op virusoverdracht wel. Daarin slaagde de IDAL met vlag en wimpel, waardoor naaldloos vaccineren toch terrein begon te veroveren. Best bijzonder, omdat in die tijd alleen nog maar vaccinatie van PRRS en de ziekte van Aujeszky via de IDAL mogelijk was.'

Ook in het buitenland

Italië was het eerste land buiten Nederland waar de IDAL voet aan de grond kreeg. 'In Italië worden veel vleesvarkens zwaarder vanwege de parmaham. Die vleesvarkens kregen rond de vijf maanden nog een extra Aujeszky-vaccinatie', weet Cruijsen.

'Slachthuizen hebben vanzelfsprekend liever geen naalden of spuitplekken in de spieren, zeker niet zo vlak voor de slacht. Vanwege de grote voorkeur van slachthuizen voor vaccinaties in de huid werd de vraag naar IDAL's vanuit Italië steeds groter. Ook in Nederland werd de overstap naar de IDAL vaker gemaakt.'

Win-winsituatie

Op een aantal punten is de IDAL de afgelopen jaren sterk verbeterd. 'De huidige generatie IDAL's is lichter en ligt daardoor veel prettiger in de hand. Bovendien is een soort slim waterpas ingebouwd dat ervoor zorgt dat het vaccin alleen kan worden aangezogen als de IDAL weer in de juiste positie is geplaatst. Daarnaast hebben we IDAL-coaches in dienst, die graag bereid zijn om de IDAL op het bedrijf te demonstreren en het personeel te trainen', zegt de dierenarts.

Zo'n vier jaar geleden is naast de gewone IDAL de IDAL 3G twin op de markt gekomen. 'De twin heeft een dubbele injectiekop waardoor er met één handeling twee vaccins kunnen worden toegediend. Minder stress en meer tijdwinst dus. Ook hebben we een uiterst gebruiksvriendelijke app ontwikkeld die de gebruiker van allerlei belangrijke informatie voorziet, zoals het aantal vaccinaties dat die dag is gegeven, hoeveel flesjes er zijn gebruikt, hoeveel dieren er per stal zijn geënt, hoeveel doseringen er nog kunnen worden gegeven voordat het apparaat voor service moet worden aangemeld, enzovoort.'

Wat in de toekomst?

Cruijsen krijgt bijna dagelijks de vraag of er binnenkort meer vaccins beschikbaar komen die via de IDAL kunnen worden gegeven. 'Het is lastig om daarover beloftes te doen. Het is namelijk nog niet zo eenvoudig om een vaccin geregistreerd te krijgen. Daar komt, afhankelijk van het land, nog heel wat bij kijken', licht hij toe.

'Of en wanneer het lukt, kan ik dus niet met zekerheid iets over zeggen, maar er wordt aan gewerkt om nog meer vaccinaties intradermaal geregistreerd te krijgen. Daarnaast onderzoeken we mogelijkheden voor het toedienen van meer dan twee intradermale vaccinaties tegelijkertijd.'

Demonstratie mogelijk

Nieuwsgierig geworden naar de IDAL? IDAL-coach Ton van der Ven, Jos Broere of een van de andere collega's komt graag bij u langs om de IDAL te demonstreren. U kunt de IDAL dan op uw gemak in uw eigen stal, op uw eigen varkens uitproberen.