Co-resistentie, wat is dat nu weer?

Van multiresistentie heeft iedereen wel eens gehoord, maar wat is dan nu weer co-resistentie? Het woord co-resistentie komt naar voren in een recent rapport van de EFSA, de Europese organisatie voor voedselveiligheid en de ECDC, het centrum voor ziektepreventie en controle.
Om het kort te zeggen: multiresistentie is de resistentie van ziekteverwekkers tegen meerdere (meer dan twee) antibiotica. Co-resistentie is de resistentie tegen twee antibioticasoorten. Op het eerste oog lijkt co-resistentie dus minder erg dan multiresistentie, maar niets blijkt minder waar.
Bij co-resistentie is een ziekteverwekker namelijk resistent tegen twee kritische antibiotica. Dat zijn antibiotica die als laatste redmiddelen worden gebruikt indien andere antibiotica niet meer werken.
Daarbij is het van belang om te weten dat het rapport gaat over zoönosen, dat zijn ziekten die van het dier op de mens overdraagbaar zijn, zoals Salmonella en Campylobacter, maar ook Escherichia coli, enterococcen en Staphylococcus aureus. Die zoönosen zijn soms niet gevaarlijk voor de mens. Maar er zitten ook ziekteverwekkers tussen die wel levensbedreigend kunnen zijn, zeker voor zieke mensen, ouderen en kleine kinderen.
Het is daarom lastig als deze bacteriën resistent worden tegen antibiotica die de mens moet helpen bij het genezen. Bij resistentie werkt het antibiotica dat de huisarts of het ziekenhuis voorschrijft niet en zal het nodig zijn een ander antibiotica te kiezen. Het wordt dan lastig als een bacterie multiresistent is, er vallen dan veel ‘gewone’ antibiotica af. Of je het geluk moet noemen is de vraag, maar tot nu toe is er bij multiresistentie meestal sprake van resistentie tegen meerdere ‘gewone’ antibiotica, dat zijn antibiotica die er al heel lang zijn, de antibiotica van de eerste en tweede generatie zoals penicilline en tetracycline. Meestal werken de nieuwere antibiotica, de zogeheten antibiotica van de derde en vierde generatie nog wel en zijn die multiresistente ziekteverwekkers daar dan nog wel mee te behandelen.
Resistentie tegen een van die derde of vierde generatie antibiotica komt inmiddels ook op grote schaal voor meldt het rapport. Daarmee wordt het bestrijden van multiresistente ziekteverwekkers er dus niet bepaald gemakkelijker op.
Co-resistentie wordt nog maar heel weinig gevonden en dat moet ook vooral zo blijven. Want co-resistentie is nog een stap gevaarlijker, de ziekteverwekker is dan resistent tegen twee middelen van de derde en vierde generatie antibiotica. Dan komt het schrikbeeld dat er helemaal geen antibiotica meer zijn om ziekteverwekkers te bestrijden toch wel erg dichtbij. Werken antibiotica niet meer dan moeten zieke mensen met hun eigen afweersysteem de ziekte bestrijden en dat zal niet altijd lukken.