Beoordeel effect vaccinatie met slachtlijnonderzoek

Longziekten blijven op de varkensbedrijven een belangrijk punt van aandacht. Veel varkenshouders vaccineren hun biggen en zeugen dan ook tegen die ziekten. Bij het kiezen van de juiste vaccinatie is slachtlijnonderzoek een goed hulpmiddel. Daarmee is te zien welke ziekteverwekker ook echt voor problemen zorgt en of een vaccinatie het gewenste effect heeft. Bij de aanpak van longziekten moet je volgens Steven van Colen, dierenarts bij Ceva Santé Animale, altijd eerst goed zoeken naar de oorzaak. Dat zei hij tijdens zijn toelichting op de Agrivaknet-bijeenkomst over slachtlijninformatie. “Het zegt me niet zoveel als een bepaalde ziekteverwekker aanwezig is in de dieren. Als je op basis hiervan zou gaan vaccineren, moet je wel heel veel vaccins gebruiken. Je moet daarom uitzoeken of die ziekteverwekker ook echt zorgt voor zieke dieren en schade veroorzaakt. Daar helpt de slachtlijninformatie bij. Als je mede hierdoor goed kunt achterhalen welke ziekteverwekker de problemen veroorzaakt, kun je die aanpakken. Daarbij kun je niet alleen naar vaccineren kijken, maar bijvoorbeeld ook naar de biosecurity of de biestvoorziening. Want het heeft geen zin als je 100 euro aan vaccins uitgeeft maar geen goed biestmanagement hebt.

Aandacht voor zeugenvaccinatie

Een van de longaandoeningen waar varkens frequent mee te maken hebben, is Mycoplasma. Naast een goed vaccinatieprotocol bij de biggen is het is volgens Steven van Colen ook belangrijk om bij de aanpak van Mycoplasma aandacht te besteden aan de zeugen. “Vooral bij de jonge zeugen tot en met de derde worp is er risico op overdracht van de zeugen naar de biggen. Een goed vaccinatieschema van de zeugen - te beginnen in de opfok - is dan ook nodig. Dat verhindert dat de zeugen in het kraamhok Mycoplasma uitscheiden en zo de biggen al op jonge leeftijd besmetten.”

Lastige ziekteverwekker

Mycoplasma is een van de lastige ziekteverwekkers in de longen. De infectie gaat langzaam over van het ene dier op het andere en komt ook langzaam het dier binnen. Dit duurt een week tot 14 dagen. Bij een virusziekte als griep gaat het veel sneller. Die zit in één dag in de longen. Doordat Mycoplasma langzaam binnenkomt, blijft de ziekteverwekker in het bovenste deel van de longen hangen. “En wat langzaam komt, gaat ook langzaam weg”, zegt Van Colen. “Deze ziekte ben je niet zomaar kwijt.”

Veel schade onderweg

Onderweg naar de longen richt Mycoplasma veel schade aan, de infectie tast het trilhaarepitheel in de luchtwegen aan. Van Colen: “Deze kiem graast de trilharen weg. Dat is nadelig voor de afweer tegen longziekten. Dat is ook een van de redenen dat men zegt dat Mycoplasma andere ziekteverwekkers zoals APP en circo helpt. ”

Pleuritis erger dan lijkt

Bij het beoordelen van de longen in het slachthuis is pleuritis ook altijd een punt. Bij pleuritis groeit het longvlies vast aan het karkas. Dat komt door infecties met bijvoorbeeld APP of Pasteurella. Het lijkt misschien niet zo erg dat het longvlies vastgroeit, maar dat is het volgens Van Colen wel. “De longen kunnen normaal vrij bewegen, maar als het longvlies vastgroeit, beweegt de long op die plek niet. Het varken kan hierdoor slechter ademhalen en zal hierdoor minder eten en minder groeien. Hoe ernstiger de pleuritis hoe groter het effect.” Meer over het Ceva Lung Program leest u in dit artikel in Varkens.nl 06.