Veewagens worden na vervoer van varkens wel schoongemaakt, maar bij ruim 40 procent gebeurt dat niet goed genoeg. Daardoor is er een risico op de verspreiding van ziekten als Afrikaanse varkenspest, maar ook PRRS of PED. Dat blijkt uit de resultaten van een Deens onderzoek naar de reiniging en ontsmetting van 300 veewagens uit meerdere Europese landen, waaronder ook Nederland.
Volgens Europese regels is het verplicht dat veewagens na het afleveren van varkens worden schoongemaakt en ontsmet. Van februari tot september 2018 hebben de Deense veterinaire autoriteiten een grootscheepse controle gehouden op het reinigen en ontsmetten. De campagne was wel vooraf bekend gemaakt, maar de inspecties werden niet aangekondigd. In totaal zijn 300 veewagens van 89 erkende transportbedrijven uit Denemarken zelf, maar ook uit België, Duitsland, Kroatië, Nederland, Polen, Slowakije en Tsjechië gecontroleerd. Vanuit Nederland waren het 5 transporteurs met in totaal 13 vrachtwagens.
De vrachtwagens zijn op meerdere plekken gecontroleerd. Het grootste deel bij aankomst in Padborg of Nakskov: de plekken waar ze een extra reiniging en ontsmetting krijgen voordat ze Denemarken in mogen, volgens de eigen regels van de Deense varkenssector. Daarnaast zijn er vrachtwagens gecontroleerd op verzamelplaatsen voor het laden van de varkens of op varkensbedrijven voor het laden van varkens. Ook zijn twee wagens van de openbare weg gehaald en gecontroleerd.
Wel gereinigd, niet goed
Alle wagens waren wel gereinigd en ontsmet. “Op het eerste oog zou je niet zeggen dat het niet goed was”, zegt Stig Mellegaard, woordvoerder van het Ministerie van Milieu en voedselvoorziening. “Maar bij nader onderzoek bleek toch dat er in 127 van de 300 wagens mestresten aanwezig waren. Voldoende om bijvoorbeeld Afrikaanse varkenspest over te kunnen dragen. Die wagens die niet goed waren schoongemaakt, kwamen uit alle landen."
Eigen regels
De Denen zijn uiteraard niet blij met deze resultaten en hebben lopende het onderzoek al hun eigen varkenssector ingelicht. Die let nu volgens Mellegaard nog strikter op het goed reinigen en ontsmetten. Een verplichting voor een extra reiniging en ontsmetting mag de Deense overheid niet zelf opleggen. De Europese regels maken dat niet mogelijk. De Deense varkenssector zelf heeft hiervoor wel regels en verplicht de transporteurs die deel willen nemen aan het Deense transportstandaard tot een extra reiniging en ontsmetting aan de grens. Daarnaast zijn sinds de uitbraak van Afrikaanse varkenspest de regels verder aangescherpt en is er een verplichte quarantaineperiode die tot 7 dagen kan duren.
Naar Europa
De komende maanden zullen de Denen de uitkomsten van het onderzoek inbrengen in een van de vergaderingen van het Europees parlement. Het is volgens Mellegaard duidelijk dat je niet alleen de reiniging en ontsmetting moet verplichten, maar er ook op moet controleren. “Het gaat nu te vaak niet goed en met de dreiging van en verdere verspreiding van de Afrikaanse varkenspest is dat een kwalijke zaak."
Gezien de resultaten van het Deense onderzoek is het maar goed dat in Nederland een tweede reiniging en ontsmetting van veewagens verplicht is, indien ze uit een gebied komen waar Afrikaanse varkenspest onder gehouden varkens heerst. Omdat goed reinigen en ontsmetten niet zomaar lukt, is het voor varkenshouders van belang dat ze daar goed op blijven letten. Want niet alleen Afrikaanse varkenspest kan met transport mee komen, dat geldt ook voor PRRS of PED.