Steeds meer pandemische griep op Nederlandse bedrijven

De pandemische griepvirussen verschillen genetisch sterk van de klassieke griepvirussen. Dit heeft implicaties voor onder meer de werkzaamheid van vaccins. Zo zullen vaccins tegen de klassieke grieptypes niet goed beschermen tegen de pandemische grieptypes en omgekeerd.

De belangrijkste klassieke subtypes die in de Europese varkensstapel voorkomen, zijn het H1avN1-, H1huN2- en H3huN2-subtype. Deze types komen al sinds lange tijd voor bij onze varkens. Pandemische griep komt pas sinds 2009 voor. De pandemische griepvirussen vinden hun oorsprong bij het H1panN1-subtype, beter bekend als de Mexicaanse griep. Dit virus zorgde in 2009 voor een grieppandemie bij de mens en verspreidde zich nadien snel onder de varkens.

Meerdere griepsubtypes kunnen circuleren op een varkensbedrijf en individuele dieren kunnen tegelijkertijd geïnfecteerd zijn met meerdere griepsubtypes. Hierdoor kan er een uitwisseling van genetisch materiaal optreden tussen de verschillende griepstammen, waardoor er een nieuwe stam ontstaat die een mengvorm is van de oorspronkelijke stammen. Dit noemt men een reassortant. Ondertussen circuleren zo bijvoorbeeld ook het pandemisch subtype H1panN2 en het klassieke subtype H1avN2 op onze varkensbedrijven.

Grieptypes in Nederlandse varkensstapel

Van januari 2018 tot en met september 2022 werd een griepsubtypebepaling uitgevoerd op 595 monsters van Nederlandse bedrijven die verdacht werden van griep. Er werden hoofdzakelijk neusswabs onderzocht, maar ook speekselmonsters, longweefsel, uierdoekjes en bronchoalveolair lavagevocht.

Uit de resultaten blijkt dat het klassieke H1avN1-griepsubtype nog steeds dominant is in Nederland. Dit subtype werd gedetecteerd in 31,6 procent van de monsters. Op de tweede plaats komt het pandemische griepsubtype H1panN2, met 23,2 procent positieve monsters. Samen met het andere pandemische grieptype H1panN1pan, dat in 1,2 procent van de monsters werd teruggevonden, betekent dit dat in 24,4 procent van de monsters een pandemisch grieptype werd aangetoond. Dit is dus in bijna een op de vier gevallen.

In 5,7 procent van de monsters werden meerdere griepsubtypes teruggevonden. Deze menginfecties vormen een risico op het ontstaan van nieuwe reassortanten, zoals hierboven beschreven.

Pandemische subtypes winnen aan belang

Sinds 2021 is er een duidelijke toename van de pandemische grieptypes op de Nederlandse varkensbedrijven. In 2021 werd een pandemisch grieptype teruggevonden in 28,2 procent van de monsters en in de eerste negen maanden van 2022 bedroeg dit 30,2 procent. Dit is een duidelijke toename ten opzichte van de jaren ervoor. In 2018, 2019 en 2020 bedroeg dit percentage respectievelijk 23,8 procent, 17,9 procent en 20,8 procent. In de eerste negen maanden van 2022 werd dus in bijna een op de drie monsters een pandemische grieptype teruggevonden, waar dit in 2020 nog maar in een op de vijf monsters het geval was.

Meer weten over hoe u bepaalt welke grieptypes er op uw bedrijf aanwezig zijn?

Bekijk de video
Lees het artikel

Bepalen welke grieptypes er op uw bedrijf aanwezig zijn? Ceva ondersteunt u.

Ceva biedt een diagnostische kit aan die alle benodigdheden bevat voor het verzamelen van neusswabs en biedt PCR-onderzoek aan op drie mengmonsters van elk maximum vijf neusswabs.

Geïnteresseerd in een grieponderzoek bij uw varkens? Vraag ernaar bij uw dierenarts of neem contact op met Ceva.

Bron

Van der Wolf et al. 2023. Proceedings of the 14th ESPHM, 2023.