Minder dieren slachtoffer bij stalbranden in 2023

In totaal waren er vorig jaar 43 stalbranden, waarbij ruim 37.000 dieren omkwamen. In 2022 kregen Nederlandse veehouders te maken met 42 stalbranden met ruim 130.000 dierlijke slachtoffers. Bij iets minder dan de helft van de branden in 2023 zijn dieren om het leven gekomen.

Dat het aantal omgekomen dieren lager ligt dan in 2022, komt volgens het Verbond van Verzekeraars vooral doordat er minder branden waren bij pluimveebedrijven. Eén stalbrand in de pluimveesector kan het aantal dierlijke slachtoffers in één keer flink laten stijgen. Zo was er begin dit jaar een grote brand bij een pluimveebedrijf in Gelderland, waarbij 50.000 dieren omkwamen. Daarmee zijn er in 2024 nu al meer dierlijke slachtoffers dan over heel 2023.

Falende elektra

Bij veertien branden in 2023 is de precieze oorzaak van de stalbrand niet meer te achterhalen. In elf gevallen bleek falende elektra de oorzaak. Werkzaamheden, werktuigen, vermoedelijke brandstichting, broei en verwarming zijn de overige bekende oorzaken. Directeur Geeke Feiter van het Verbond van Verzekeraars constateert dat er nog steeds te veel stalbranden zijn, ondanks alle beleidsaandacht.

'Dat is een ramp voor de dieren en voor de agrarisch ondernemers. Helaas is door de verwoestende werking van de brand de oorzaak vaak niet meer exact te achterhalen. Agrarische verzekeraars vragen al langer aandacht voor het tijdig keuren van de elektrische installaties. Landbouwminister Adema heeft brandveiligheids- en elektrakeuringen aangekondigd. Het is van belang dat deze snel van kracht worden', zegt Feiter.

In maart 2021 liet de Onderzoeksraad voor Veiligheid al weten hoe stalbranden vaker kunnen worden voorkomen. Volgens de directeur van het Verbond van Verzekeraars moet ook vaker worden gekeken naar brandcompartimentering en hoe nieuwe ontwikkelingen kunnen bijdragen aan hogere brandveiligheid. 'We blijven hier met de rijksoverheid over in gesprek. Wat ons betreft worden de door de minister aangekondigde maatregelen snel van kracht.'

Meer aandacht voor preventie

Feiter stelt verder dat er meer aandacht moet zijn voor gedragsverandering en preventie. Het blijkt volgens haar dat werkzaamheden en werktuigen in de stal vaak nog belangrijke oorzaken zijn van stalbranden. 'Daarbij spelen er voor de ontwikkeling van een brand ook andere factoren dan alleen de brandoorzaak. Verzekeraars zijn in gesprek met Brandweer Nederland en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit hoe we naast oorzaken die factoren beter in kaart kunnen krijgen.'

Stalbranden kunnen volgens het Verbond van Verzekeraars steevast rekenen op veel maatschappelijke belangstelling. De impact van een brand is dan ook groot, zeker voor de betrokken veehouders. Het verbond presenteert jaarlijks de actuele stalbrandcijfers in de Risicomonitor Stalbranden en heeft een checklist opgesteld voor ondernemers met preventietips.