Verantwoord gebruik van antibiotica is hét doel van de Nederlandse overheid, dat stelt Martijn Weijtens, hoogste functionaris op het gebied van diergezondheid bij het ministerie van EL&I. Het behalen van de 50 procent reductie in 2013 is daarbij een politiek gegeven.
Weijtens gaat er gezien de aanpak door de sector en de ontwikkelingen overigens vanuit dat meer dan 50 procent reductie haalbaar is. Dat zei hij op de bijeenkomst van het Praktijknetwerk antibioticagebruik en registratie in Wijchen. Maar het gaat hem dus niet om het getal, maar om verantwoord gebruik. Want dat is nodig om het probleem met resistentie aan te pakken.
Een maatregel die bijdraagt aan verantwoord gebruik is de plicht om gevoeligheidstesten te gebruiken, voordat een dierenarts de zogeheten 3e en 4e generatie middelen mag inzetten. Weijtens: “Off label use mag niet meer zo gemakkelijk als het nu soms gaat. Het moet echt heel selectief, als het echt niet anders kan.”
Een andere maatregel is dat nieuwe middelen die de ESBL’s aanpakken, voorbehouden blijven voor de humane geneeskunde.
Weerbarstig
Een weerbarstig onderwerp blijft de positie van de dierenarts. “Het loskoppelen van de combinatie van dierenarts met apotheek is niet dé oplossing”, vindt Weijtens. “Ook als de dierenarts geen middelen verkoopt kan de varkenshouder onder druk staan om antibiotica te gebruiken. Alle schakels tot en met de supermarkt hebben op korte termijn baat bij het gebruik van antibiotica.”
Het probleem van de resistentie tegen antibiotica is echter urgent. Weijtens: “De dierenarts moet ertoe bij kunnen dragen dat we een duurzame veehouderij krijgen waarbij de goede gezondheid van de dieren niet meer afhankelijk is van het gebruik van antibiotica. Daartoe is het van belang dat veehouder en dierenarts een goede langdurige relatie hebben. We laten momenteel onderzoeken of dat met langetermijncontracten kan. Het belangrijkste is echter dat de dierenarts zijn kundigheid moet verkopen en de veehouder ook wat te bieden heeeft.”
Alle schakels hebben hun rol
De aanpak van antibiotica kan volgens Weijtens niet zonder medewerking van alle schakels in de keten. “Er komt ook Duits vlees in de Nederlandse supermarkt. Wat dat betreft is het belangrijk dat de supermarkten het rapport Van Doorn ondertekenen.”
De problemen met resistentie ook zeker niet alleen voort uit de veehouderij, ook de humane sector moet bijdragen, vooral in het buitenland. En dat gaat volgens Weijtens gebeuren. “Het antibioticagebruik bij dier en mens heeft zowel in ‘Brussel’ als wereldwijd bij de WHO (wereldgezondheidsorganisatie) de hoogste prioriteit.”