Ruud Timmerhuis: 'Nu zijn de darmen structureel gezond'

Na het lossen van een koppel biggen komt Ruud Timmerhuis uit het Overijsselse Almelo opgefrist uit de omkleedruimte. Elke week rijdt de houder van 3.800 vleesvarkens met zijn trekker en veewagen naar zijn vaste vermeerderaar 15 kilometer verderop om een koppel biggen op te halen. Tijdens het laden van vrijwel uitsluitend beerbiggen let hij op de kwaliteit en bespreekt hij eventuele bijzonderheden.

'Als je jarenlang met elkaar zaken doet, dan weet je onderhand wel wat je aan elkaar hebt', zegt Timmerhuis. 'Waardoor de problemen met de darmgezondheid in het najaar van 2023 zijn ontstaan, blijft giswerk.'

De vleesvarkenshouder zag de koppels normaal opstarten, maar binnen vijf weken kreeg ongeveer de helft van de biggen last van diarree. 'Dat verteringsprobleem sluimerde even om daarna te verdwijnen', zegt hij. 'Aan PIA dacht ik absoluut niet, omdat typische symptomen als plotse uitval van zware dieren of bleke, sterk vermagerde varkens ontbraken. Wel groeiden de koppels meer uiteen.'

Darmgezonde droge grondstoffen

Aan de voeding van zijn 3.800 vleesvarkens zou het niet moeten liggen. Jaarrond zijn de rantsoenen met veel darmgezonde droge grondstoffen hetzelfde. Zo'n 40 tot 50 procent bestaat uit het melkzuurrijke Corn Cob Mix (CCM) met een drogestofgehalte van 69 procent. Zowel koekjesmix als fijngemalen aangezuurde tarwe mengt de ondernemer 10 procent in. Dat basismengsel vult hij aan met een van de vier op maat samengestelde voeders.

Timmerhuis: 'Zo'n 1.200 ton CCM halen we van eigen land, net zoals de benodigde hoeveelheid tarwe. Gezien de grote variatie op de maispercelen en lage tarweopbrengst van 7 ton per hectare verwacht ik komend najaar de voerstrategie wat bij te moeten stellen.'

De kortste klap was om samen met zijn voeradviseur de rantsoenen nog veiliger te maken. Dat loste de darmproblemen echter niet op. Daarom stuurde zijn dierenarts monsters van de grijsachtige dunne mest op. Verrassend genoeg bleek de darmbacterie Lawsonia intracellularis, de veroorzaker van PIA, de boosdoener te zijn.

'Koppels blijven medicineren is geen optie, zeker niet als je PIA-problemen kunt tackelen met een vaccinatie', verklaart de vleesvarkenshouder de reden om de levende entstof van Boehringer Ingelheim via het drinkwater te gaan toedienen. 'Zorgen voor structureel gezonde darmen bij mijn varkens kan op een eenvoudige en dier- en mensvriendelijke manier. Bovendien komt de entstof via het drinkwater vlot en altijd op de plek waar het zijn beschermende werk moet doen.'

Sinds maart worden alle koppels drie dagen na opleg gevaccineerd tegen PIA. 'De biggen zijn dan gewend en drinken volop uit de nippels in de trog', zegt Timmerhuis. 'Zo'n zes uur na het klaarmaken van het leende vaccin en het inschakelen van het speciaal op die entstof afsgestelde pompje hebben ze zonder gedoe extra bescherming binnengekregen.'

Groei zit er weer goed op

De resultaten van de PIA-vaccinatie waren bij het eerste koppel al zichtbaar. 'In het hele opstart- en groeitraject heb ik in geen enkel hok te dunne mest meer gezien', zegt de ondernemer. 'De groei zit er weer goed op, de dieren ogen gezond en de uniformiteit van de koppels is als vanouds.'

Hoeveel rendement de vaccinatie tegen PIA oplevert, kan Timmerhuis nog niet zeggen. 'De eerste koppels extra beschermde vleesvarkens zijn geslacht en in de stallen zie ik de gunstige effecten. Dus met dat terugverdienen van die enting zit het wel snor', stelt hij. 'Bovendien ben ik blij dat ik geen koppelbehandelingen tegen de verteringsproblemen meer hoef te doen en het aantal dierdagdoseringen weer op een acceptabel niveau is.'

Bedrijfsgegevens

Ruud Timmerhuis houdt 3.800 vleesvarkens in drie stallen in het Overijsselse Almelo. Daarnaast is hij akkerbouwer met 120 hectare die volledig in dienst staat van de varkenshouderij. Van 100 hectare mais haalt hij rond de 1.200 ton CCM. Op 20 hectare teelt hij tarwe. Alleen het oogstwerk en het inkuilen van de CCM en de gemalen en aangezuurde tarwe worden uitgevoerd door de loonwerker.

Bekijk meer over:

• diarree
• vleesvarkens
• Boehringer Ingelheim
• PIA