Schonen, malen, mengen en diergericht voeren bij Ruud Broeren
Met een eigen maal- en menglijn vier varkensvoeders samenstellen is de dagelijkse kost bij het bedrijf AkVa Broeren. Om de prestaties van de varkens beter te kunnen sturen, worden 'grotere' kernvoeders ingezet. Microcomponenten juist inkopen en nauwkeurig indoseren was te complex.
Het akkerbouw- en vleesvarkensbedrijf van Ruud Broeren bevindt zich nabij het Flevolandse Zeewolde, omringd door tientallen windmolens. Een eigen exemplaar op zijn erf is 70 meter hoog. 'Het waait hier altijd. Mijn molen produceert op jaarbasis meer hernieuwbare stroom dan ik op mijn bedrijf verbruik', zegt hij. 'Toch denk ik erover om mijn staldaken vol te leggen met zonnepanelen, omdat die nu aantrekkelijk geprijsd zijn.'
In de bedrijfskantine drinkt Broeren samen met zijn drie vaste medewerkers een kop koffie. Na een kwartiertje bijpraten gaan de mannen weer aan de slag en schuift René Schennink, varkensspecialist met de focus op brij- en kernvoeders van ABZ Diervoeding, aan.
De ondernemer runt namelijk een eigen varkensvoerfabriekje en stelt vier rantsoenen samen met als basis zelf geschoonde tarwe, gerst en mais als energiebronnen, eiwitbron soja, zonnepitschroot voor het eiwit en de vezels en sojaolie zorgt voor de binding. 'De voerkeuken is ruim gedimensioneerd, zodat we bij een storing niet meteen in de paniekstand hoeven te schieten', licht hij toe. 'Twaalf uur per dag wordt gemalen en gemengd.'
Met een oerdegelijke hamermolen uit een ontmantelde voerfabriek maalt Broeren de grondstoffen door één zeef. Schennink: 'De energie- en eiwitbronnen allemaal hetzelfde malen is een compromis uit oogpunt van arbeids- en kostenbesparing. Daarom controleren we regelmatig de maalfijnheid. Maar Broeren en zijn medewerkers zien meteen aan het voer of de mest als er te fijn of te grof wordt gemalen.'
In de menger wordt het gekruimelde kernvoer bijgevoegd waarna het product in een van de vier dagvoorraadsilo's wordt opgeslagen. 'Ruim zes jaar geleden ben ik gestopt met het toevoegen van verschillende micro-elementen', zegt de ondernemer.
'Veel tijd kwijt en levert onvoldoende op'
Aspecten als minimale inkoophoeveelheden, de markt van al die kleinere producten goed volgen, het op het juiste moment inkopen en de nauwkeurigheid van doseren kostte Broeren veel tijd en leverde uiteindelijk niet voldoende op. 'Grotere kernvoeders geven meer zekerheid en rust in de bedrijfsvoering, zodat ik beter kan sturen op de prestaties van de varkens. Uiteindelijk blijven we natuurlijk wel kijken of we dit in de toekomst niet weer opnieuw moeten oppakken.'
De vierfasenvoeders in meelvorm worden met een computergestuurde droogvoerinstallatie naar de groepsfeeders gestuurd. 'De voerovergangen verlopen geleidelijk, zodat de beren en gelten vrijwel continu naar behoefte worden gevoerd', legt Schennink uit.
'Zo'n vier maanden geleden is de biggenstroom gewijzigd van PIC 408-borgen en -gelten naar de Duroc PIC 800-beren en -gelten. Met onze voerkennis over die varkenskruising en het voeren van beren hebben we hier voldoende veiligheid ingebouwd, zoals het toevoegen van extra zuren en aminozuren', zegt de specialist.
Finetunen
Broeren is goed te spreken over hoe soepel de overschakeling verloopt. 'Beren houden is anders dan borgen verzorgen, maar we hebben het al aardig in de vingers', benadrukt hij. 'We gaan verder met finetunen om een kilo groei per dag te realiseren en een zo scherp mogelijke voerconversie. Hier tellen eenvoud en het werkgemak van soepel draaien met gezonde varkens.'
Zijn bedrijfsvoering is gericht op duurzaamheid. Elk jaar teelt de ondernemer op zo'n 16 hectare tarwe en koopt hij tarwe bij akkerbouwers in de omgeving in combinatie met de afzet van varkensmest. 'Op die manier hoeven heel wat minder transporten van voer en mest te worden gemaakt. Dat is gunstig voor zowel de kostprijs als de CO2-footprint van de varkens.'