De toekomst? (On)voorspelbaar

Wie toekomst voorspelt, schrijft geschiedenis. Dit komt altijd uit, want mocht je de voorspelling goed hebben, dan word je er aan herinnerd. Zit je er naast, dan geldt hetzelfde. 

Tóch, het is een feit dat je met elkaar de verwachting voor de toekomst moet uitspreken teneinde een houvast te hebben over wat je denkt dat er gaat gebeuren.

Zeker aan het (zo gehoopte) einde van het huidige prijsdal geldt dit als nooit tevoren. De marges waren al dun toen deze tekortperiode begon. En nu de tegenvallende rendementen enorme gaten slaan, is het verlangen naar herstel groter dan ooit. Juist dan heeft de sector behoefte om met elkaar te kijken naar de rendementsverwachting op de korte en middellange termijn.

Vooral om niet op elk bedrijf de discussie te hoeven voeren over de te verwachten opbrengstprijzen voor de korte termijn, maar met elkaar te kijken naar de mogelijkheden om binnen die prognose de exploitatie rond te zetten. Discussies over uitgangspunten over de markt is niet zinvol, niemand die dit over een periode van een half jaar kan voorspellen.

Dat de markt grillig is wil ik met onderstaande getallen in beeld brengen. De genoemde verschillen geven de schommelingen in de markt van de laatste 4 jaren in de laatste maanden van het jaar weer.

Prijsverschillen in noteringen varkens tussen 1 september en 31 december van het jaar:

Het huidige prijsniveau van het vlees is veel hoger dan voorgaande jaren, met € 1,64 vandaag, waar we de laatste drie jaar afsloten met prijzen van maximaal € 1,40 in de maand december. Hoewel het voer ook 20 cent per kilo duurder is dan in het verleden, geeft dit prijsniveau wel een kans op herstel van marges het komende jaar.

Bij de biggenprijs is het niveau nu gelijk aan dat van vorig jaar december, maar de twee jaren daarvoor lag de biggenprijs op het einde van het jaar een stuk hoger. De pijn in het prijs zit momenteel dan ook vooral in de zeugenhouderij. Deels door de achterblijvende prijzen en daarnaast door de hoge voerkosten en overige kosten op het bedrijf.

Beginnen we het nieuwe jaar met de huidige prijzen, dan kan dit ondanks hoge voerkosten voor de vleesvarkenshouderij een bovengemiddeld voerwinstjaar gaan worden (110 %?), daar waar voor de zeugenhouderij de prijs momenteel te laag is voor een sterk bovengemiddelde verwachting voor 2012 (100 %?).

Ik roep alle partijen, maar zeker de gebruikers van de liquiditeitsuitgangspunten in de sector, op om met elkaar afspraken te maken over de te verwachten voerwinsten op korte termijn. Zodat we niet bezig zijn met de discussie over de verwachte markt, maar dat we vooral bezig zijn met de best mogelijke inschatting van de prijzen op middellange termijn. Zodat we met de ondernemers enkel spreken over het overbruggen van een periode van tekorten.

Dat ik met deze verwachtingen weer geschiedenis schrijf, realiseer ik me en de kans dat ik er lelijk naast zit is helaas groter dan dat ik de toekomst goed zal voorspellen. Toch denk ik dat ik de ondernemer er een dienst mee bewijs door de markt als uitgangspunt te stellen. De discussie kan dan gaan over zaken die binnen zijn invloedssfeer liggen. Bij de keuze voor de genoemde prognose hoop ik dat ik er fors naast zal zitten en dat de uitkomst hoger is dan wat ik nu noem.

Paul Bens
Directeur DLV Advies