Fertigarant: lagere kosten, betere marktpositie
Mestverwerkers die het Fertigarant-certificaat waardig zijn, kunnen flink besparen op de monsternamekosten. 'Daarnaast zijn we een interessantere partij voor de markt', zegt John van Paassen, varkenshouder, directielid van Kumac en een van de initiatiefnemers van de certificering. 'We geven garanties voor een homogeen product en bieden flexibiliteit bij het transport.'
Al in 2015 waren er de eerste plannen voor certificering van mestproductie. In 2016 waren die concreet en is er volgens Van Paassen een eerste verzoek gedaan vanuit LTO en toen nog NVV naar het ministerie om medewerking. Het is onder anders aan Henk Schollaert van LNV te danken dat het uiteindelijk is gelukt. Wel duurde het tot 29 januari 2020 voordat de eerste mestverwerkers het Fertigarant-certificaat kregen. 'Dat komt onder andere doordat het hele proces ruim anderhalf jaar heeft stilgelegen door de verhalen over mestfraude in NRC Handelsblad', meldt Hans Verkerk van Cumela. 'Toen het certificeren weer is opgepakt was het nog een hele klus om alle systemen bij Kiwa, NVWA en RVO op elkaar aan te laten sluiten.'
Garanties geven
De mestverwerkers die een Fertigarant-certificaat waardig zijn, garanderen aan hun afnemers dat de fosfaat- en stikstofgehalten in de dikke fracties die ze leveren altijd binnen een kleine marge vallen. Kiwa controleert dit steekproefsgewijs. Verkerk: 'Die controles zijn volstrekt willekeurig en onaangekondigd. De controleur van Kiwa staat zomaar voor de deur van de mestverwerker om monsters te nemen. Dit geeft de overheid het vertrouwen dat het monster representatief is en de afnemers krijgen de garanties dat de gehalten in de producten kloppen. Dat is in mijn ogen het grootste voordeel: het biedt een betere positie op de markt.'
Belonen
Van Paassen is blij dat het eindelijk is gelukt om over te gaan naar een systeem van belonen in plaats van alleen straffen. 'Het is heel fijn dat het ministerie dit inziet. Met belonen kom je verder.'
Kumac, Merensteijn, Houbraken en Groot Zevert zijn de eerste vier mestverwerkers die een Fertigarant-certificaat hebben ontvangen. Vijf anderen hebben hun aanvraag lopen. Voor Kumac gaat het ieder jaar zo’n 30.000 euro monstername kosten besparen.
Belangrijker is volgens Van Paassen nog de flexibiliteit die het met zich meebrengt. 'Voorheen moesten we iedere dag voor 1 uur melden dat we een vracht wilden laten bemonsteren. Daarbij geef je dan een tijdspannen van 2 uur op. Als de chauffeur dat niet haalt vanwege files of rijtijdenbesluit, stond de monsternemer er voor niets en moest je alles opnieuw regelen. Nu is dit probleem voorbij en dat biedt flinke voordelen bij de afzet.'
Met een systeem van belonen kom je verder dan met straffen.