Zomergriepje?

De studie diergeneeskunde duurt lang. Je hebt veel tijd nodig om alles van ziektes van landbouwhuisdieren te leren. En je moet ook weten wat je moet doen met een gezelschapsdier of paard waar eerste hulp bij verleend moet worden. Een student moet alle ziektebeelden (her)kennen.

Het is dan ook niet vreemd dat hij ezelsbruggetjes bedenkt. Voor sommige ziektes die bij varkens voorkomen is dat niet nodig. De Nederlandse naam zegt al heel veel. Winterdiarree hoef je in de zomer niet te verwachten, biggengriep komt niet bij zeugen voor en griep is toch een verschijnsel dat we bij mens en dier in de winter tegenkomen, of niet soms?

Daar is ook nog een logische verklaring voor. Varkens ademen het griepvirus in. Het komt dan in de luchtpijp terecht en daar zitten heel veel kleine haartjes. Deze haartjes werken het virus en bacteriën normaal gesproken weer de luchtpijp uit. Deze trilhaartjes zijn bij kou trager en zo kunnen de virussen dus de longen bereiken. Daarnaast wordt er (zowel bij mens als varken) in de winter minder geventileerd. Rondzwevende virussen krijgen meer kans om in varken (of mens) terecht te komen. Klip en klaar, dat is voor een student wel te onthouden. Varkens die griep kregen, vraten een aantal dagen minder, sommige hoestten, andere vertoonden nauwelijks verschijnselen, met een weekje was het weer over…

Dat was altijd zo, maar nu…. op menig varkensbedrijf komen of het nu winter, lente, zomer of herfst is, zieke varkens voor (vaak zeugen in de kraamstal) waarbij aangenomen wordt dat griep de oorzaak is. Slappe biggen, slecht op gang komende zeugen, u kent het wel. Dat is toch vreemd, die zeugen zitten in een kraamstal bij een temperatuur van boven de 20°C en de bezetting per kraamstal is toch alle jaargetijden min of meer hetzelfde. Dus … weg logische verklaring.

Tot onlangs op een congres het onderzoek van een Amerikaanse groep wetenschappers werd gepresenteerd. Wat blijkt? Ook al vinden we geen virus bij de onderzochte kraamstalzeugen, bij de biggen in de kraamstal was al vanaf drie dagen na de geboorte virus in de neus te vinden. Die virussen zaten er wel 10 weken.

Dus griep is bij varkens niet meer een ziekte die in de winter komt en weer gaat, maar die aanwezig blijft in groepen dieren. Daarom kan een zeug net na het werpen wanneer ze de antistoffen via de biest aan de biggen meegegeven heeft, zelf een tekort aan antistoffen hebben en ziek worden. Het virus is immers in de kraamstal aanwezig en contact met biggen is er volop. ‘n Zomergriepje, kan dat? Ja, varkensgriep is nu een ziekte van alle jaargetijden.

Hetty van Beers
Dierenarts ULP