Natuurlijk gedrag varkens staat centraal

Er ontstaan steeds meer initiatieven die inspelen op het natuurlijk gedrag van een varken, zoals het Varkenstoilet, het Pimco-kraamhok en een grote biggenkorrel. Het natuurlijke gedrag van een varken zorgt dat een zeug haar biggen leert waar ze kunnen eten, drinken, slapen en spelen. Bovendien zijn varkens van nature zindelijk waardoor het mestgedrag goed kan worden gestuurd. Samen met de maatschappelijke druk op meer bewegingsvrijheid voor varkens zijn dit voldoende argumenten om het natuurlijk gedrag van varkens vaker centraal te zetten.

Behoeften
Voorheen voerden de sector- en bedrijfssystematiek vrijwel altijd de boventoon waardoor de varkens zich vooral aan moesten passen. De sector beseft echter dat de productiviteitsgrens is bereikt. Er moet beter gekeken worden naar de behoeften van de dieren om dit niveau vol te kunnen houden. Stap voor stap krijgt de sector hier inzicht in. Een varken heeft dertien behoeften: rusten, verzadiging, excretie, zelfverzorging, exploratie, sociaal gedrag, thermoregulatie, veiligheid, gezondheid, beweging, seksueel gedrag, nestbouwgedrag en maternaal gedrag.

Leefgebieden
De laatste jaren ontstaan er steeds meer initiatieven om met houderijsystemen zoveel mogelijk aan deze behoeften te kunnen voldoen. Bijvoorbeeld het Pimco-kraamhok of het Prodromi kraamhok waar onder andere onderscheid wordt gemaakt tussen de leefgebieden van zeugen en biggen. Of het project ‘Robuuste biggen’ waar met een aanpassing in het leefgebied voor gespeende biggen beter wordt ingespeeld op het natuurlijke gedrag van deze diergroep. Een ander voorbeeld is het Varkenstoilet waar met behulp van functiegebieden de behoeften excretie en gezondheid centraal staan.

Voeding
Ook tussen voeding en gedrag zitten relaties. Al geruime tijd is voeding een belangrijk stuurmiddel tussen bedrijfssysteem en dier. Bewezen is dat gedrag met voeding kan worden beïnvloed. Denk bijvoorbeeld aan oor- en staartbijten. Voerproducenten volgen de huidige ontwikkelingen in houderijsystemen echter ook op de voet. Het is immers goed mogelijk dat de voersamenstelling moet worden aangepast. En wellicht kunnen we in de toekomst wel met een soberder voer uit de voeten. Of moeten we gaan nadenken over nieuwe voersystemen? Meer daarover in vakblad Varkens.