Vroeg vaccineren helpt

Het nieuwe vaccin Suvaxyn PRRS MLV is speciaal ontwikkeld en getest om al bij jonge biggen toe te kunnen passen. Vroeg vaccineren, op dag 1 tot 4 is volgens Anke Verhaegen, varkensarts bij diergeneesmiddelenproducent Zoetis van belang.

‘Dan hebben de biggen 21 dagen later al een goede weerstand opgebouwd tegen het PRRS-virus. Ze zijn dan bij spenen goed beschermd tegen een aanval van het PRRS-veldvirus dat in de biggenopfok vaak zijn kans grijpt. Belangrijk want door de stress van het spenen staat het algemene afweersysteem onder druk en krijgen PRRS en andere ziekteverwekkers meer kans.’

Nadelen onderzocht

Bij onderzoek op een praktijkbedrijf is onderzocht of een vroege vaccinatie met Suvaxyn beter uitpakt dan een vaccinatie op latere leeftijd, dat wil zeggen op dag 17-18. Ook is nagegaan of die vroege vaccinatie geen nadelen met zich meebrengt voor de jonge biggen. Op dit praktijkbedrijf met 1.800 zeugen werd een groep van 180 kraamzeugen opgesplitst in een proefgroep en een controlegroep. Na de geboorte van de biggen begon het onderzoek.

De biggen van de proefgroep kregen op de eerste tot vierde levensdag een vaccinatie met Suvaxyn PRRS MLV. De biggen uit de controlegroep kregen de op dit bedrijf gebruikelijke PRRS-vaccinatie rond dag 17 met een ander PRRS-vaccin. Beide groepen biggen werden daarnaast zoals gebruikelijk rond dag 17 gevaccineerd met een vaccin tegen Mycoplasma hyopneumoniae en Porcine circovirus type 2.

Om zekerheid te krijgen over de veiligheid en het optreden van ongewenste neveneffecten van de vroege vaccinatie bij de jonge biggen zijn een aantal metingen uitgevoerd. Deze metingen betroffen de lichaamstemperatuur en het gewichtsverloop na de vaccinatie. Daarnaast werd het gedrag van de biggen bestudeerd.

Lichaamstemperatuur

Het meten van de lichaamstemperatuur gebeurde op 2, 4, 6, 24, 48 en 96 uur na het vaccineren. Vlak voor vaccineren was de lichaamstemperatuur van de biggen gemiddeld 39,2 graden. Dat is de normale temperatuur voor biggen van 1 tot 4 dagen oud. De biggen bleken geen last te hebben van het vaccineren. De lichaamstemperatuur bleef bij alle 30 getemperatuurde biggen onder de 39,5 graden op elk van de gemeten tijdstippen.‘Aan het gedrag van de biggen konden we ook geen nadelen zien van de vroege vaccinatie’, zegt Verhaegen. ‘Je zag dat de biggen vrijwel direct na de vaccinatie gewoon naar de zeug gingen om te zogen.’

Dat de biggen goed blijven zogen was ook te zien aan de gewichtsontwikkeling. Op 6 uur na vaccinatie was het gemiddelde gewicht met 45 gram gestegen. Op 24 uur na vaccinatie was dat een stijging van 230 gram en 48 uur na vaccinatie waren de biggen 464 gram zwaarder. Verhaegen: ‘Een duidelijk teken dat de biggen geen hinder ondervinden van de vaccinatie, goed melk blijven drinken en goed groeien.’

Geen verschil in levensgroei

Na spenen werden de biggen verder gevolgd. De biggen in de proefgroep waren bij spenen wat jonger en daardoor wat lichter. Toch groeiden ze na spenen goed door. De levensgroei vanaf de geboorte verschilde daardoor ook niet van de biggen in de controlegroep. Tijdens de opfok was de uitval van de biggen in de proefgroep 0,55 procent tegen 0,83 procent bij de controlegroep.

Het positieve effect van de vroege vaccinatie werd het duidelijkst bij de vleesvarkens. De vroeg gevaccineerde varkens groeiden per dag 31 gram meer. Daarbij was de voerconversie 11 punten lager dan de proefgroep. De uitval bij de vroeg gevaccineerde varkens lag wel 0,5 procent hoger. De positieve effecten van het vroeg vaccineren op groei en voerconversie leveren de varkenshouder per varken 3,71 euro extra op ondanks de iets hogere uitval.

Berekening:

Gezonde longen

De betere groei en voerconversie hebben te maken met een betere gezondheid van de varkens. Na slachten was dit volgens Verhaegen duidelijk terug te zien aan het aantal longafwijkingen. ‘Bij de vroeg gevaccineerde groep had 82 procent van de varkens geheel gezonde longen zonder afwijkingen. Bij de controlegroep had 69 procent van de varkens gezonde longen.

‘Het aandeel varkens met pleuritis was bij de vroeg gevaccineerde Suvaxyn groep 7 procent tegenover 27 procent bij de controlegroep. Een groot voordeel want pleuritis, het plaatselijk vastgroeien van het longvlies aan het borstvlies, is pijnlijk. Met als gevolg dat de prestaties van de varkens achteruit gaan.’

Secundaire infectie

Pleuritis is geen direct gevolg van een PRRS-infectie. Wel treedt pleuritis vaak op door een secundaire infectie met bijvoorbeeld APP, of pasteurella en het kan ook voorkomen bij streptokokken. Verhaegen: ‘Het bevestigt maar weer eens dat de aanpak van PRRS van belang is om de algehele gezondheidsstatus van de varkens te verbeteren.’

‘Een PRRS-infectie verzwakt het immuunsysteem van het varken. Daardoor krijgen andere ziektekiemen meer kans. APP is op veel bedrijven aanwezig. Als de varkens een goede weerstand hebben dan krijgt deze ziekteverwekker veel minder kans en dat zie je dan terug doordat er veel minder pleuritis is aan de slachtlijn’, concludeert Verhaegen.