Verminderde dierzorg optelsom van redenen
Een varkenshouder zorgt zo goed mogelijk voor zijn dieren. Tal van redenen kunnen de oorzaak zijn van verminderde dierzorg. Bijvoorbeeld een probleem in de thuissituatie. 'In de sector wordt dit begrepen, maar begrijpt de samenleving dit ook?' vraagt Hans Hopster zich af.
Het Vertrouwensloket Welzijn Landbouwhuisdieren krijgt de meeste meldingen over verminderde dierzorg binnen van burgers. De maatschappij voelt zich steeds meer betrokken bij het welzijn van een dier. Mede door sociale media worden de schaduwkanten van de veehouderij belicht.
'Met de inzet van sociale media kun je mensen veel sneller informeren, helaas ook met weglating van relevante context', zegt Hans Hopster, onderzoeker dierenwelzijn bij Wageningen Universiteit & Research. Al ruim veertig jaar is hij betrokken bij vraagstukken op het gebied van diergedrag en dierenwelzijn.
Vooruitgang
Er hebben al aanzienlijke verbeteringen plaatsgevonden in de varkenshouderij. Hopster: 'Veertig jaar geleden droegen zeugen doorgaans een borstband met daaraan een ketting die vastzat in de vloer.' Ook de bestrijding van dierziekten maakt sprongen vooruit. 'Uitbraken waarbij volledige bedrijven moesten worden geruimd, zijn de afgelopen twintig jaar nauwelijks voorgekomen.'
Volgens de onderzoeker blijven veranderingen onvermijdelijk. 'Ik verwacht dat er over twintig jaar minder intensieve veehouderij is. We bewegen naar een nieuw voedselsysteem waarin mensen minder dierlijke eiwitten eten. De veehouders en hun dieren verdwijnen niet, maar het roer moet wel om', vindt hij.
Veranderende samenleving
'Hoe een mens naar een dier kijkt, hangt af van zijn relatie met het dier en van verschillende overtuigingen van gelijkwaardigheid.' Veranderende wetenschappelijke inzichten en maatschappelijke overtuigingen zorgen voor vernieuwende doelen op het gebied van dierenwelzijn.
'Dierenwelzijn is een bewegend doel', stelt Hopster. 'De varkenshouder kan deze doelen niet alleen behalen, dat moeten we met z'n allen doen. De samenleving is als geheel verantwoordelijk voor het dierenwelzijn, niet alleen de boer. De boer heeft directe invloed op de verzorging van zijn dieren, de maatschappij heeft indirecte invloed door de voedselkeuze.'
Optelsom van problemen
Complexere regelgeving en de eisen die de samenleving stelt, maken het de varkenshouder niet makkelijk. 'Als de maatschappij een boer als een slechte man ziet door de manier waarop hij zijn dieren verzorgt, geeft dat een deuk in zijn eigenwaarde', zegt de onderzoeker. 'Er zijn geen boeren die bewust hun vee verwaarlozen. Wel zijn veel verschillende redenen te bedenken die de verminderde dierzorg veroorzaken. Het is vaak een optelsom van problemen.'
Gezondheidskwesties, problemen in de thuissituatie of persoonlijke situatie en tegenvallende resultaten kunnen de boer de das omdoen. 'Het vertrouwensloket zorgt dan ook voor een integrale aanpak. De veehouder wordt weer gemotiveerd om goed voor zijn dieren te zorgen. Naast veeartsen bestaat het team uit accountants en maatschappelijk werkers. Psychosociale zorg is ook een onderdeel van de aanpak.'
Online symposium
Voor iedereen die geïnteresseerd is in dit onderwerp, geeft het Vertrouwensloket Welzijn Landbouwhuisdieren ter ere van zijn twintigjarig jubileum een online symposium. Onder meer landbouwminister Carola Schouten en Hans Hopster gaan in op vraagstukken over verminderde dierzorg. Ook wordt de theatervoorstelling 'Wij, Varkenland', opgevoerd door Lucas de Man.
Hier aanmelden voor het online symposium op donderdag 5 november, dat start om 13.30 uur.