Nieuwe staltypes zorgen niet voor minder ammoniakemissie

De sinds de jaren negentig ontwikkelde emissiearme staltypes in de melkveehouderij stoten niet minder stikstof uit dan de traditionele stallen met ligboxen en roostervloer. Deze stallen hebben dan ook geen significant lagere ammoniakemissie.

De conclusie is dat 'over de gehele linie van nieuwe staltypes geen emissiereductie wordt gerealiseerd'. Volgens de onderzoekers zijn er enkele factoren die mogelijk bijdragen aan het ontbreken van emissiereductie in melkveestallen. Zo zijn er mogelijk grotere loopoppervlaktes per dier in nieuwe stallen en het gebruik van dikke fractie mest als boxstrooisel draagt ook niet bij. 'Het is echter niet aannemelijk dat deze factoren een grote rol spelen, omdat dit het volledig ontbreken van enige relatie tussen emissiefactor en stikstofverlies niet kan verklaren', staat in het conceptrapport.

Pluimveehouderij

De stikstofverliezen van staltypes in de leghennensector tonen wel een significante emissiereductie aan ten opzichte van de referentiestal, maar doen veel minder dan volgens de bijbehorende emissiefactoren verwacht zou mogen worden. Het percentage stikstofverlies is een kwart tot bijna de helft van het verwachte verschil.

In de vleeskuikensector is sprake van lagere stikstofverliezen bij het merendeel van de stallen. De behaalde reductie ten opzichte van de referentiestal valt hier ook tegen. Dat is ongeveer de helft of minder dan verwacht zou mogen worden op basis van emissiefactoren.

'Weer rapport gelekt'

Het is volgens LTO-portefeuillehouder Platteland & Omgeving Trienke Elshof 'de zoveelste keer is dat we reageren op een gelekt rapport waarvan onderzoekers zeggen dat het nog niet gereed is'. Het valt haar op dat de rapporten van minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof allemaal worden gelekt. Elshof stelt ook een paar nuances bij het onderzoek. Het rapport laat volgens haar niet zien dat innovaties om stikstof te reduceren in het algemeen niet werken.

'Nieuwe technieken zoals de Lely Sphere en luchtwassers maken geen deel uit van het onderzoek. Die technieken werken. Dat is bewezen. Door innovatie zijn stikstofemissies in de landbouw sinds 1990 met meer dan 65 procent afgenomen', zegt Elshof.

De LTO-bestuurder wijst erop dat stikstofbemiddelaar Johan Remkes in zijn adviezen ook het belang van innovaties onder de aandacht brengt. 'Het past in het palet van Remkes met innoveren, extensiveren, omschakelen, verplaatsen of stoppen. Binnen dat rijtje is het inzetten op innovatie de meest kosteneffectieve maatregel.'

Opnieuw onzekerheid

Elshof vindt het beroerd voor boeren dat er nu weer onzekerheid ontstaat. 'De overheid moet staan voor de rechtszekerheid van boeren. Zij hebben in deze technieken geïnvesteerd omdat het een vereiste was bij verbouwingen en nieuwbouw om gebruik te maken van de best beschikbare technieken. Boeren hebben geheel volgens de regels en te goeder trouw gehandeld. We gaan er vanuit dat dit onderzoek geen gevolgen heeft voor bedrijven met dit type emissiereducerende technieken. Tot nu toe is het zo dat als emissiefactoren aangepast worden, dat de vergunning van desbetreffende boer groter wordt en het geen directe gevolgen heeft. De overheid is aan zet om hier duidelijkheid over te geven.'

In een reactie aan het ANP laat Van der Wal weten ook bezorgd te zijn. 'De boer mag geen kat in de zak kopen. Innovaties waarmee boeren hun stikstofuitstoot verminderen, moeten doen wat ze beloven.' Ze wijst erop dat het vooral de oudere technieken zijn die tekortschieten.