Hoofdlijnenakkoord herwaardeert Nederlandse land- en tuinbouw

Koopmans is blij dat er eindelijk een akkoord is. Het was het wachten waard, stelt de LTO-voorzitter. Hij ziet dat bedrijven zelf meer verantwoordelijk worden voor het halen van realistische doelen. 'Zo kunnen en willen wij met een sterke sector een bijdrage leveren aan een duurzamer Nederland.' Een nieuwe minister kan op volle steun rekenen, belooft hij.

LTO ziet in het akkoord talloze zaken waar de organisatie zich met haar lobby de afgelopen jaren hard voor heeft gemaakt. Zo wordt voorgenomen de kritische depositiewaarde (KDW) uit de wet te schrappen, wordt de stikstofaanpak gebaseerd op bedrijfsspecifieke emissies, komt er een drempelwaarde voor vergunningverlening en worden Programma Aanpak Stikstof (PAS)-melders met voorrang gelegaliseerd.

'Positief is ook de fundamentele keuze van het aanstaande kabinet om in te zetten op het daadwerkelijk meten hoe zaken in de praktijk gaan; op bedrijfsniveau en in de natuur. Daarmee breekt dit kabinet met beleid uit het verleden waarbij het boerenerf met modellen en berekeningen benaderd werd', stelt Koopmans.

'We zijn verheugd om te zien dat de formerende partijen zo goed hebben geluisterd naar de knelpunten waar boeren en tuinders mee te maken hebben. En naar onze voorstellen en wensen om het landbouwbeleid weer haalbaar en realistisch te maken', vervolgt de LTO-voorzitter. 'Al in een vroeg stadium van de formatie spraken wij met de informateurs en onderhandelaars van formerende partijen. Ook in het hoofdlijnenakkoord staat dat partijen van plan zijn regelmatig met land- en tuinbouworganisaties te overleggen en beleid te baseren op wat in de praktijk werkt. Dat geeft vertrouwen.'

Realisme voert boventoon

Boerenorganisatie Agractie is ook tevreden over het akkoord. 'We zien dat idealisme plaatsmaakt voor realisme. Zo kunnen boeren straks bouwen op een langjarige visie, waarbij op voorhand duidelijk moet worden dat doelstellingen haalbaar en betaalbaar zijn. Pas dan kunnen we samen stappen vooruit zetten.'

In de ogen van boeren is er volgens Agractie de laatste jaren veel afgebroken. 'Er is veel geëist, wat ondernemers financieel hard heeft geraakt. De onrealistische doelstellingen op het gebied van stikstof, water en klimaat drijven de agrarische sector in het nauw. In het hoofdlijnenakkoord staat de 'de boer aan het roer' en komt er speelruimte om (realistische) doelen te behalen.'

Caroline van der Plas (BBB) voerde namens haar partij maandenlang onderhandelingen. Ze is heel blij met het akkoord. 'Wie had drie jaar geleden gedacht, toen we met één zetel in de Kamer kwamen, dat we nu al in een kabinet zouden deelnemen en zoveel BBB-punten zouden binnenhalen? Het roer gaat in Nederland echt om. Ik ben megatrots op onze partij en iedereen die binnen onze partij heeft meegeholpen dit resultaat te bereiken.'

Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) is naar eigen zeggen erg tevreden over het feit dat er nu een akkoord is. De organisatie hoopt dat er snel een regering komt waarmee ze kan werken aan de toekomst van jonge boeren en tuinders. Ze noemt het bewonderenswaardig dat de partijen in een ingewikkelde tijd met grote uitdagingen tot een akkoord zijn gekomen.

NAJK is blij dat het akkoord prominent jonge boeren benoemt. 'In onze vergrijzende sector is een sterke focus op onze toekomstige generatie boeren en tuinders hard nodig. Anders gaan zij stoppen of verkassen ze naar andere landen', aldus voorzitter Roy Meijer.

Minder te spreken over akkoord

Natuurorganisaties zijn minder te spreken over het akkoord. Natuurmonumenten en LandschappenNL zeggen het zeer zorgwekkend te vinden dat het nieuwe kabinet kiest voor 'welvaart in plaats van welzijn'. 'We kunnen niet doorgaan met het ongeremd opgebruiken en vervuilen van ons landschap, dat gaat ten koste van toekomstige generaties', aldus de twee organisaties in een verklaring.

Volgens directeur Pim van der Feltz van Natuurmonumenten kiest het kabinet voor 'verdere verslechtering van de natuur', omdat investeringen die volgens hem noodzakelijk zijn uitblijven. De organisaties willen dan ook in gesprek met het nieuwe kabinet 'over de noodzakelijke stappen die nodig zijn om de natuurambities verder vorm te geven'.