Na investering/uitbreiding op je varkensbedrijf komt vaak het moment om even terug te kijken. Wat heeft de stal gekost ten opzichte van de inschatting? Hoe is het gegaan qua tijdtraject? Wat had je achteraf anders gedaan? Dit terugkijken is erg belangrijk, maar de belangrijkste evaluatie komt vaak een paar jaar later. Wat heeft de investering in de varkensstallen je opgeleverd?Het blijkt dat diverse investeringen in de zeugenhouderij die gepaard gaan met een forse uitbreiding in dieraantallen qua rendement vaak anders lopen dan gedacht. Dit geldt zeker de eerste paar jaar na de investering. Achteraf gezien zijn dit misschien wel te verwachten aanloopkosten.
Deze aanloopkosten hebben niet alleen te maken met een grote uitbreiding in aanvoer van de gelten met de bijbehorende problemen. Ik denk ook dat de ondernemers moeten wennen aan de andere bedrijfsomvang. Dit is in ieder geval mijn vrije interpretatie. Een bedrijf met één locatie met 1.000 zeugen waarin vader, moeder en zoon meewerken is iets heel anders dan een bedrijf met 1.800 zeugen waarbij bijvoorbeeld de biggen op een derde locatie zijn gehuisvest en vier medewerkers aanwezig zijn. Organisatorisch verandert er zo veel.
Deze aanloopkosten uiten zich bijna altijd in matige technische resultaat. Het bedrijf realiseert niet wat er van te voren is bedacht. Bovendien blijkt het lastig te zijn om die resultaten om te zetten naar topresultaten. Dit kost heel veel tijd en energie. Deze topresultaten zijn meestal wel nodig om de financiering te kunnen dragen die bij de uitbreiding is aangegaan. Als deze topresultaten niet snel genoeg tot stand komen, komt er ook nog eens liquiditeitsdruk en bancaire druk. Ook dit geeft spanningen bij en druk op de ondernemers. Met andere worden de investering qua gebouwen is gelopen zoals verwacht, maar het bedrijf heeft diverse jaren nodig om het technische resultaat in evenwicht te brengen met de hoge financieringslasten net na een uitbreiding.
Bij uitbreiding dien je je ervan bewust te zijn, dat je dit kan gebeuren. Breng mogelijke tegenvallers financieel in beeld. Door er van te voren over na te denken, kun je proberen in te schatten welke tegenvallers je op kunt vangen. Op deze manier is te voorkomen dat een investering/uitbreiding een fiasco of fatale beslissing wordt. Helaas is het de laatste jaren op sommige bedrijven wel fataal afgelopen.Erik van der Hijden, Eigenaar Farm Advies