In principe is de werking van iedere goed gebouwde luchtwasser goed te krijgen. Dat kan door er bijvoorbeeld voor te zorgen dat de zuurgraad van het waswater bij de biologische stap voldoet aan de eisen zoals die in de omschrijving van de luchtwasser zijn vastgelegd. En door te voldoen aan de eisen voor uitvoering en onderhoud. Dat stelt Leonardo Dekker, directeur van Devrie, ontwikkelaar, fabrikant en leverancier van luchtwassers.
Er is momenteel veel commotie rondom luchtwassers. Bij metingen uitgevoerd door Wageningen Universiteit bleek dat combiwassers niet de beoogde ammoniak- en geurreductie behalen. Als reden geeft het onderzoek aan dat de biologische stap die voor de geurverwijdering moet zorgen niet goed functioneert. Dat kan meerdere oorzaken hebben zoals dat de luchtwasser niet volgens de specificaties is gebouwd, er te weinig water wordt gesproeid, het onderhoud slecht is of de procesbewaking of procesturing niet goed wordt uitgevoerd. Daarnaast wijst het onderzoek naar verschillen in de metingen in Duitsland en Nederland.
Stalbeschrijving zoeken
Of luchtwassers volgens de eisen zijn gebouwd, is terug te vinden op basis van het certificaat dat de varkenshouder heeft gekregen van de leverancier van zijn luchtwasser (of een ander emissiereducerend systeem). Via Infomil.nl (stalbeschrijvingen) is van alle systemen de leaflet met de beschrijving van het systeem en de eisen waar het minimaal aan moet voldoen terug te vinden. Daar staan bij luchtwassers bijvoorbeeld de afmetingen van het luchtwaspakket vermeld en bijvoorbeeld de eisen aan de zuurgraad van het waswater. "De systeembeschrijvingen zijn zeer summier opgezet", vindt Dekker. "Veel zaken zijn niet vermeld en alleen bekend bij de echte ontwikkelaar en fabrikant van de desbetreffende luchtwasser. Met alleen voldoen aan de systeembeschrijving krijg je geen werkende luchtwasser."
Zuurgraad goed houden
Zo is via de verplichte datalogging in principe te volgen of het systeem goed werkt. Waar het dan volgens Dekker aan ontbreekt is de beschrijving wat je met die cijfers doet en hoe je bijvoorbeeld de geleidbaarheid of zuurgraad van het waswater binnen de afgesproken grenzen houdt. “Voldoen aan die zuurgraad is van belang, want daar hangt een goede werking van de luchtwasser van af. Als het waswater te zuur of te basisch is, zal de ammoniak- en geurreductie flink tegenvallen. In Duitsland werkt het nogal anders. Daar werkt men met een zogenaamd DLG Prüfbericht, daarin is uitvoerig op basis van twee dikke ordners alles van de certificeringsmeting tot in detail vastgelegd. Daarin staat dan ook exact hoe je de zuurgraad van het waswater binnen de grenzen moet houden door zuur of loog toe te voegen als dat nodig is. Tot eind vorig jaar was het in Nederland niet toegestaan om zuur of loog toe te voegen om de zuurgraad te sturen. Nu kan dat wel.”
Reducties haalbaar
Als een varkenshouder er voor zorgt dat de zuurgraad van het waswater aan de normen voldoet, net als bijvoorbeeld de geleidbaarheid, dan moet een luchtwasser ook de beoogde ammoniak- en geurreductie kunnen behalen. “Daar mag een varkenshouder zijn leverancier ook op aanspreken”, vindt Dekker. “De luchtwasser moet dan wel volgens de eisen zijn gebouwd en het onderhoud moet tijdig worden uitgevoerd.”
Geurmetingen
Dat geurmetingen in Duitsland en Nederland niet geheel vergelijkbaar zijn, heeft te maken met de andere normstelling. In Duitsland geldt namelijk als eis dat de geuruitstoot van een bedrijf niet boven de 300 geureenheden per kuub lucht uit mag komen. Hoe dat wordt bereikt en hoe hoog de reductie is van het systeem, is daarbij in principe niet van belang. De normen worden in Duitsland strikt gehandhaafd. Bij oplevering van de luchtwasser wordt deze gekeurd en pas na goedkeuring mogen er varkens in de stal. Daarna checkt de gemeente via een online verbinding of de luchtwasser goed blijft functioneren. Tevens moet de varkenshouder op eigen kosten jaarlijks door een onafhankelijk instituut de wasser laten bemeten en het elektronisch logboek laten beoordelen. De uitkomst van deze jaarlijkse keuring moet dan ook bij de gemeente worden afgegeven. Voldoet de wasser niet, dan krijgt men op last van een dwangsom een tijd om het probleem te verhelpen en vervolgens een nieuwe meting te laten doen.