Holland Varken Quality gaat efficiënt kwaliteit aantonen

Holland Varken Quality is officieel op 1 maart 2025 ingegaan. Het komende jaar is nodig om alle varkenshouders om te schakelen van de IKB's naar Holland Varken Quality. Het nieuwe basiskwaliteitssysteem voor de varkensketen is ontwikkeld door de Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV) en de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV). Het moet de vleeskwaliteit, voedselveiligheid, duurzaamheid, diergezondheid en dierenwelzijn borgen.

Bij de ontwikkeling van Holland Varken Quality zijn alle onderdelen van de huidige IKB's tegen het licht gehouden. 'Om efficiënter te kunnen werken, hebben we alle niet-noodzakelijke en verouderde onderdelen geschrapt. Daardoor zijn van de 150 beoordelingscriteria nog 100 criteria overgebleven', vertelde POV-vicevoorzitter Eric Stiphout tijdens de introductie van het nieuwe kwaliteitssysteem in een webinar op 19 februari.

'Doordat er minder criteria zijn en er nu maar één kwaliteitssysteem is, werkt het efficiënter. We kunnen sneller inspelen op nieuwe regels op bijvoorbeeld het gebied van duurzaamheid, zoals de CO2-voetafdruk van varkensvlees. Als er nieuwe regels komen, zorgen we dat er ook weer oude uitgaan', legt Stiphout uit.

'Beste varkenshouderij ter wereld'

'Met Holland Varken Quality kunnen we internationaal en nationaal aan alle afnemers duidelijk maken wat de kwaliteitseisen zijn die voor Nederlands varkensvlees gelden', stelt algemeen secretaris Richard van der Kruijk van de COV. 'Nederland heeft de beste varkenshouderij ter wereld en dat kunnen we nu laten zien.'

Voor varkenshouders zal Holland Varken Quality geen hogere kosten met zich meebrengen, vertelde businessunitmanager Livestock Henk-Harm Beukers van Kiwa Verin, een van de controlerende instanties die beoordeelt of varkenshouders aan alle eisen van voldoen.

'We beginnen zo snel mogelijk met de certificering voor Holland Varken Quality. Tot het moment dat we een varkenshouder hebben beoordeeld, blijft deze gecertificeerd voor IKB. Voor de omzetting van IKB naar Holland Varken Quality zullen wij zorgen', licht Beukers toe. Eind 2025 moeten alle varkenshouders zijn omgezet van een van beide IKB's naar het nieuwe kwaliteitssysteem.

De datastromen die hiertoe nodig zijn, moeten hoognodig worden geoptimaliseerd en gedigitaliseerd. Stiphout: 'Als ik nu een IKB-controle krijg, moet ik in veel systemen inloggen om data van bijvoorbeeld de dierenarts of voerleverancier op te roepen en uit te printen. Dat kan anders, want bijna alle benodigde data zijn al digitaal. Ze zijn alleen te versnipperd. Daarom werken we nu direct door aan Holland Varken Data en Holland Varken Connect.'

Dit moet ervoor zorgen dat de varkenshouder data digitaal kan opvragen en beschikbaar kan stellen aan de controlerende instantie. 'Dat moet veilig gebeuren, dus je stelt dan de data voor bijvoorbeeld twee dagen beschikbaar aan de controlerende instantie. Die kan voor het bedrijfsbezoek al die data verifiëren', legt de POV-vicevoorzitter uit.

'Het bedrijfsbezoek is dan alleen nog gericht op de werkelijke controle in de stal. Dat moet het efficiënter maken. In Nederland is de kostprijs altijd een uitdaging, dus we moeten beter en slimmer zijn dan de rest', vervolgt Stiphout.

'Data blijft van varkenshouder'

Voor het ontwikkelen van Holland Varken Data en Holland Varken Connect is overleg nodig met onder andere de voersector en dierenartsen. Data delen kan via JoinData. In dit systeem geeft de varkenshouder aan wie welke data mag gebruiken. De controles moeten hiermee eenvoudiger en sneller klaar zijn.

'De data blijven altijd eigendom van de varkenshouder', benadrukt Van der Kruijk. 'Hij kan ons dan via JoinData toestemming geven voor het delen van data die te maken hebben met de voedselveiligheid.'

Holland Varken Quality is vanaf nu de basis onder de kwaliteit van het Nederlandse varkensvlees. Het kwaliteitssysteem zal vergelijkbaar zijn met het Duitse QS-systeem, zodat daar volgens Beukers geen dubbele controles voor nodig zijn.

Daar zal het volgens Stiphout niet bij blijven. 'Boven op de basis van Holland Varken Quality kunnen de concepten verder bouwen. We zullen daarbij dan ook kijken of er overlap in zit, die we weg kunnen nemen. Doel is om elkaar te versterken. Die aanvullende voorwaarden in de concepten moeten zorgen voor een hogere vraag naar de producten in het concept en een hogere opbrengst voor de deelnemers.'

Slachterijen draaien mee

Alle slachterijen draaien mee in het nieuwe kwaliteitssysteem. 'Met Holland Varken Quality maken we een ijzersterke keten. Samen met varkenshouders, dierenartsen, voerleveranciers en de genetica maken we een lekker stukje vlees voor de nationale en wereldmarkt', stelt directeur Addy van Rooi van Van Rooi Meat. 'Digitalisering en transparantie zorgen voor meer vertrouwen in ons product en besparen op kosten bij de controles.'

Directeur Ronald van Loon van de Van Loon Group voegt toe: 'We zijn hiermee transparant over onze goede prestaties die we bereiken op het gebied van duurzaamheid, dierenwelzijn en emissies. We maken duidelijke afspraken gericht op de toekomst die voor iedereen gelden.'

Directeur Menno van der Post van Compaxo: 'We tillen de kwaliteit en efficiëntie van het Nederlandse varkensvlees naar een hoger niveau. We streven naar een maximale vierkantsverwaarding en een betere marktpositie en hogere opbrengst voor de hele keten. Alleen ga je sneller, samen sta je sterker.'

Directeur internationale sales Max Nales van Vion benadrukt dat het nieuwe kwaliteitssysteem bijdraagt aan een verdere traceerbaarheid en voedselveiligheid. 'Dat zijn belangrijke onderdelen voor een betrouwbare en professionele varkensvleesketen. Voor de verwaarding van het varkensvlees is het van belang dat we onze hoge productiestandaard kunnen borgen.'

Directeur Robbert van 't Hoff van Westfort: 'We voldoen in Nederland aan de strengste wetgeving en hebben de beste boeren. Door dit te borgen in Holland Varken Quality, geeft dit ons de beste garantie tot het verkrijgen van internationale markttoegang en kunnen we varkensvlees en alle bijproducten als A-merk verkopen en ook als zodanig promoten.'