Bioveiligheid is de troef
Staat de varkenshouderij wel voldoende stil bij de permanente dreiging van Afrikaanse varkenspest (AVP). Dat was het centrale thema tijdens het varkensseminar bij de Agridagen in het Belgische Ravels. Het besef van bioveiligheid bij varkenshouders moet omhoog en de uitdijende wilde zwijnenpopulatie moet in Europees verband aangepakt worden.
Afrikaanse varkenspest is een gigantisch probleem in Aziatische landen omdat de bioveiligheid daar op een laag peil staat. Ook de aanpak van AVP straalt geen professionaliteit uit. De gevolgen voor de varkensproductie zullen volgens experts nog 3 tot 5 jaar naijlen.
In Europa is de het hygiënebesef stukken beter. 'Maar een bedreiging vormt de uitgedijde populatie aan wilde zwijnen, zeker in bepaalde gebieden. AVP is endemisch in verschillende populaties aanwezig en zorgt voor een permanente dreiging naar commercieel gehouden varkens', zei Philippe Houdart, directeur crisispreventie en -beheer bij het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) in België.'De situatie in de EU. Gelukkig vraagt Brussel de EU-landen om met beheersplannen van wilde zwijnen op hun grondgebied te komen.'
Zonering en strengere regels
‘De maatregelen bij een uitbraak van AVP zullen strenger zijn en langer aanhouden dan we tot nu toe gewend zijn’, zei Philippe Houdart, directeur crisispreventie en -beheer bij het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) in België. ‘In een straal van 3 kilometer rond een met AVP besmet varkensbedrijf zal minimaal 40 dagen een stand still situatie en een strikte zonering gelden. Voor bedrijven met varkens in de straal daarbuiten tot 10 kilometer vanaf de smethaard zal dat minimaal 30 dagen zijn.’
Dat zal de zonering volgens Houdart moeilijke situaties opleveren. Voor individuele varkenshouders om de dieren op een welzijnsvriendelijke manier op hun bedrijf te kunnen houden. Maar ook slachterijen zullen het varkensvlees van “vrij van AVP gebleven” bedrijven in de zoneringsgebieden volledig moeten kunnen scheiden om het in België af te kunnen zetten. ‘Het varkensvlees van buiten die zones kan gewoon binnen de EU afgezet worden, mits geborgd. Deze regionalisering wordt in de EU door alle EU-landen nageleefd’, zegt Houdart. ‘Maar op internationale markten is de afzet wel lastiger.’
Vaccin ontwikkeling kost tijd
Houdart ziet de komende 5 tot 10 jaar nog geen effectief en veilig in te zetten vaccin tegen AVP op de markt komen. ‘Aan gebrek aan geld voor de ontwikkeling van zo’n vaccin ligt het niet. Het is gewoon een ontzettend lastig virus. Technisch lopen onderzoeker tegen een muur bij het maken van een entstof’, weet de directeur. ‘En dan nog moet het vaccin grondig getest worden op veiligheid en effectiviteit. Want je kunt het je niet veroorloven dat je nieuwe virusstammen introduceert en het probleem nog groter maakt dan het dan al is.’