Brandveiligheid stallen op de korrel genomen

Het journalistieke onderzoeksplatform Investico deed onderzoek naar de effectiviteit van het actieplannen brandveilige stallen 2012-2015 en 2016-2020. De aanpak van stalbranden is een samenwerking van LTO Nederland, POV, de Dierenbescherming, Brandweer Nederland en VvV. De onderzoeksjournalisten hebben informatie verzameld via het CBS, LTO Nederland en ook hebben ze bij het VvV en individuele verzekeraars aangeklopt.

'Investico concludeert dat de gezamenlijke aanpak nog niet heeft geresulteerd in minder stalbranden', zegt Richard Weurding, algemeen directeur van het Verbond van Verzekeraars. 'Dat beeld moeten wij helaas grotendeels onderschrijven. We zien dat verzekeraars terughoudend blijven in het verzekeren van stallen, tenzij ze voldoen aan strenge veiligheidseisen. We moeten blijven onderzoeken hoe het beter kan. Betere regelgeving zou daar bij helpen. Dan weet iedereen bij de aanvang van de bouw waar hij of zij aan toe is, in plaats van daar pas achter te komen als de verzekeraar in beeld komt.'

Verhoogd risico

Uit het onderzoek van Investico blijkt ook dat megastallen een verhoogd risico op brand lopen. 'Verzekeraars zien dit soort grote stallen vooral als een ander soort risico dan een reguliere stal, wat ook om ander risicomanagement vraagt, gelijk aan de industriële branche', vertelt Weurding. 'Of ze daadwerkelijk ook een hoger risico vormen, weten wij niet, maar de berekeningen van Investico bieden ons voldoende aanleiding om daar verder onderzoek naar te doen.'

In de gezamenlijke aanpak zijn verzekeraars met de brandweer met name verantwoordelijk voor de registratie van stalbranden. Dat heeft ertoe geleid dat de partijen gezamenlijk bijna een volledig beeld hebben van alle stalbranden in Nederland. 'Het registreren van de brandoorzaak blijft echter een heikel punt', stelt Weurding. 'Veel brandoorzaken blijven onbekend, want veel stalbranden eindigen in een vuurzee waardoor de brandoorzaak niet meer te achterhalen valt.'

LTO Nederland geeft in het overzicht van stalbranden in 2019 aan dat in ongeveer 50 procent van de branden de oorzaak onbekend is, maar elektra is door de jaren heen een belangrijke oorzaak van brand. De meeste dierlijke slachtoffers vielen in 2019 bij brand als gevolg van brandstichting.

Elektrakeuringen

Ondanks de verbeterpunten, benadrukt het VvV dat de samenwerking de afgelopen jaren ook veel heeft opgeleverd. Zo zijn bij alle pluimvee-, varkens- en kalverstallen elektrakeuringen uitgevoerd en zijn eventuele risico's verholpen.

Deze keuringen dringen het risico op kortsluiting terug, wat een belangrijke oorzaak is van stalbranden. Verzekeraars hebben in 2018 samen met de installatie- en inspectiebranche een geheel nieuwe inspectiemethodiek voor elektrische installaties uitgebracht. Deze wordt nu ook bij steeds meer stallen toegepast.