Steriel jute nieuwe norm bij Gerrie van den Broek in Deurne

De periode met plotselinge uitval onder zuigende biggen bij Gerrie van den Broek in Deurne is gelukkig weer flink getemperd. 'Ik heb flink getwijfeld of ik deze vervelende ervaring moet delen. Maar ik wil collega's waarschuwen voor de risico's die er kleven aan het gebruik van gewone jutezakken', zegt hij.

'Je kunt ongewenste kiemen op je bedrijf binnenhalen en daar nog lang de negatieve gevolgen van terugzien. Daarom komt er op mijn bedrijf met een Beter Leven-ster alleen nog steriel jute in de kraamafdelingen. Het steriele natuurproduct van MS Schippers is 50 cent per vel duurder, maar zo schakel ik een mogelijke smetbron uit.'

Met angst en beven

In de tropisch warme periode juli, begin augustus opende Van den Broek dagelijks met angst en beven de kraamstaldeuren. 'Hoeveel gezonde biggen van tien dagen leeftijd zouden nu weer dood bij de kraamzeugen liggen? Zoiets raakt me, vooral emotioneel.'

Signalen van ziekte heeft de varkenshouder niet opgemerkt. 'Diarree of symptomen van een of andere ziekte heb ik niet gezien. Kenmerkend waren de blauwe en opgezwollen buiken bij de gestorven biggen.'

Dierenarts inschakelen

Ook al was het weekend, meteen schakelde Van den Broek met zijn dierenarts Diedrich Hendrickx van Dierenartsencombinatie ZuidOost en Emiel Friesen, adviseur varkenshouderij bij Nijsen/Granico. Zij kwamen direct. De eerste diagnose was bloedvergiftiging. Ook viel het hun op dat de plotselinge biggensterfte vooral bij eersteworpszeugen optrad.

'Een boosaardige kiem moest op een of andere manier via de bek in de biggendarmen terecht zijn gekomen', licht Friesen toe. 'Om grotere problemen te voorkomen, hebben we direct alle mogelijke risicofactoren uitgeschakeld.' Dit betekent onder meer zorgen voor nieuw lactovoer en prestarter, maar ook het grondig schoonmaken van de waterleidingen en verwijderen van zaagsel. Biggennesten werden daarna ingestrooid met droogpoeder. 'Getroffen tomen zijn behandeld met antibiotica. Helaas zonder resultaat.'

Sectie en bemonstering

Dezelfde dag zijn enkele gestorven biggen opgestuurd voor sectie. Ook is alles wat zeugen en biggen in de kraamstal op kunnen eten en drinken bemonsterd. Van het lactovoer, de prestarter, het water van eigen bron, het zaagsel en nieuwe jutezakken uit de opslag werden monsters genomen.

'Zeugen trekken en sabbelen aan de jutezak en na het werpen gooi ik die in het nest om de pasgeboren biggen daarheen te lokken', licht Van den Broek toe. 'Die materiaalmonsters zijn voor bacteriologisch onderzoek naar GD gestuurd om de mogelijke besmettingsbron te kunnen achterhalen.'

Klebsiella

Sectie wees uit dat de darmbacterie klebsiella de boosdoener was. Na een week rolden de andere uitslagen binnen en bleek tot ieders verrassing ook klebsiella te zijn aangetoond op de jute zakken. Bij de overige monsters werd niets afwijkends aangetoond. 'Uiteraard zijn we blij dat we de bron hebben opgespoord en doelgericht maatregelen hebben kunnen nemen', zegt Van den Broek. 'Voortaan is steriel jute de nieuwe norm op mijn bedrijf.'

Ondanks extra grondig reinigen en dubbel ontsmetten van de kraamhokken is de varkenshouder nog niet van de klebsiellabacterie af. 'Af en toe ligt er nog een big plots dood met die typische verschijnselen. Zo'n infectie komt te paard en gaat helaas te voet.'

Klebsiella kost meer dan één big

Tijdens de piek van de uitbraak van klebsiella heeft Gerrie van den Broek aardig wat biggen bij met name eersteworpszeugen verloren. De biggensterfte bij de getroffen tomen liep fors op door de infectie met de vreemde darmbacterie. Dat effect ziet Van den Broek terug op het gemiddeld aantal gespeende biggen per worp. In de eerste helft van dit jaar was dat 1,1 big hoger dan in juli en augustus.

Bekijk meer over:

• diergezondheid varkens
• MS Schippers
• Beter Leven