Warmte belangrijkste punt bij voorkomen geboortediarree

Hoe voorkom ik geboortediarree? Dat was de vraag van varkenshouder Stefan Rientjes aan Van Kampen. Dat blijkt geen eenvoudig verhaal. Veel factoren hebben invloed op geboortediarree, zowel bij de zeug als de big. 'Warmte is in ieder geval erg belangrijk', stelde de varkensdierenarts. 'Een big heeft geen bruin vet en maar heel weinig energievoorraad in de lever. Een big heeft het dan ook heel snel koud. Een wild zwijn is niet voor niets een van de weinige dieren die een nest bouwt om de biggen warm te houden.'

Het betekent dat de afdeling goed op temperatuur moet zijn. In het biggennest is een temperatuur van 32 tot 34 graden gewenst en dat geld ook voor de vloer. Te warm is niet goed, dan gaan de biggen buiten het nest liggen en krijgen ze het juist koud. Met een infraroodcamera is die temperatuur gemakkelijk te meten.

Transitievoer voor zeug

Belangrijk is dat de biggen in een schone omgeving komen. En dat ze van de zeug niet veel ziektekiemen mee krijgen. 'Het betekent dat zeugen voor werpen goed moeten blijven eten', zegt Van Kampen. 'Voersoorten moeten goed op elkaar aansluiten en gebruik het liefst een transitievoer. Zit er een gat in de voeropname, dan staat de mest in de darmen stil. De darmen overgroeien dan met slechte bacteriën. Na werpen komt er dan veel mest vrij met veel slechte bacteriën. Dat is een trigger voor diarree.'

Een goede verdeling van de biest is steeds belangrijker. Een zeug heeft gemiddeld maar zo'n 3 tot 4 liter biest en bij zestien levend geboren biggen is een goede verdeling met split suckling dus een must. De varkensdierenarts vindt het ook belangrijk de zeugen tijdig te vaccineren tegen ziektekiemen die diarree kunnen veroorzaken, zodat er meer antistoffen in de biest zitten. 'De biest is dan een goede kickstarter.'

Warmte en vochtvoorziening

Als er ondanks alle maatregelen toch geboortediarree optreedt, is warmte weer erg belangrijk. Van Kampen: 'De biggen met diarree verliezen snel veel warmte. Vocht bijgeven is nodig, maar geen melk. Wel cola, Basdiar of een elektrolytenmengsel. De zeug heeft pijnstilling nodig, omdat de biggen minder zogen en je moet het voerniveau van de zeug aanpassen.'

Laatste redmiddel bij problemen met geboortediarree op het bedrijf is het doorsmetten naar de dragende zeugen. Dat moet ervoor zorgen dat de zeugen weerstand opbouwen en die ook doorgeven via de biest. Vooral bij de gelten kan dat helpen. 'Doorsmetten geeft wel altijd een dubbel onderbuikgevoel', vult varkensdierenarts Arjan Schuttert aan. 'Je moet oppassen dat je daarmee geen PRRS naar de dragende zeugen brengt. Als je problemen hebt met clostridium helpt het niet. Bij rotavirus helpt het wel. Maar doe het niet na dag 90 van de dracht.'