Gespeende big gebaat bij comfort en rust
Stress maakt deel uit van het leven van biggen. De geboorte, ademhalen en aan de uier drinken, zijn stressvolle gebeurtenissen. Het speenproces is ook zo'n stressvolle periode. 'Door zoveel mogelijk stressfactoren uit te schakelen of te temperen, behouden gespeende biggen het meest hun weerstand', stelt dierenarts Anke Verhaegen van Zoetis.
'Stress onderdrukt de immuniteitsreactie en -opbouw, waardoor kiemen meer kans krijgen en de gezondheid van biggen na spenen extra onder druk staat', zei Verhaegen tijdens de kennissessie van Varkens op dinsdag 30 maart. Met korte stress, zoals een keer schrikken, kunnen biggen goed uit de voeten. 'Als het na zo'n gebeurtenis snel weer rustig is en biggen voelen zich comfortabel en veilig, dan heeft dat geen negatief effect op weerstand.'
Beperken van stress geldt ook bij het verplaatsen van biggen. Rustig per toom verplaatsen van biggen naar een hok in de opfokafdeling, is beter dan gestress en tomen mengen na spenen. 'Biggen per hok opleggen met gelijk gewicht geeft sociale stress', legt Verhaegen uit.
'Biggen van verschillende tomen gaan vechten om de rangorde en vaak ontstaan er huidbeschadigingen. Die zijn toegangspoorten voor bacteriën die infecties kunnen veroorzaken. Infecties betekenen ook weer extra stress, waardoor de diergezondheid extra onder druk komt te staan. Economisch en vanuit veterinair oogpunt kan mengen van tomen niet uit.'
Goede luchtkwaliteit
Opleggen van gespeende biggen in een comfortabele omgeving met bekende voeders in de trog, helpt ook de stress zo veel mogelijk te beperken. Dat betekent droge hokken, een inrichting die op temperatuur is, een afdelingstemperatuur van 30 graden Celsius en een goede luchtkwaliteit.
'Komen biggen in een afdeling die te koud en klam is, bij te hoge concentraties CO2 en ammoniak, dan veroorzaakt dat langdurige stress', vertelt de dierenarts. 'Hoge ammoniakwaardes bezorgen biggenlongen onherstelbare schade, waardoor de luchtwegen gevoeliger blijven. Meet die gasconcentraties en ga bij te hoge waardes meer ventileren.'
Optimale weerstandsopbouw
Ook adviseert Verhaegen om in de week voor spenen tot zeven dagen daarna biggen niet te vaccineren. 'In deze periode vaccineren, leidt niet tot een optimale weerstandsopbouw', licht ze toe. 'Vaccineer biggen in de eerste levensweek, zodat de immuniteit rond het speenmoment is opgebouwd en het haar werk al doet in de opfokfase.' Er zijn vaccins tegen PRRS, mycoplasma en E. coli die al in de eerste levensweek zijn toe te dienen.'