Mix van vaste en marktprijs voor 'Beter voor' boeren

Voor het programma 'Beter voor Varken, Natuur & Boer' is de helft van de uitbetaling een vaste prijs op basis van kostprijs. De andere helft is de bestaande marktprijs met de vergoeding zoals die voor de met een ster Beter Leven-keurmerk geleverde varkens geldt. Het programma is een langetermijnsamenwerking tussen varkenshouders, vleesverwerker Vion en retailer Albert Heijn. Ongeveer honderd varkenshouders doen er aan mee. Het programma geeft inhoud aan de ontwikkeling en verduurzaming van de varkensvleesketen op de thema's varken, natuur en boer.

Het is volgens Kreuger een worsteling geweest om een goed verdienmodel op te zetten voor deze nieuwe keten. 'Varkenshouders zijn nu eenmaal gewend om te werken met weeknoteringen en niet met vaste prijzen. Ze willen altijd het hoogste uit de markt halen en liever niet het onderste. Het afgelopen jaar heb je gezien wat dit betekent: een opbrengst voor de biggen die varieerde van meer dan 80 euro tot maar net 25 euro inclusief alle toeslagen. Daar kun je niet op bouwen en leidt tot enorme schommelingen in de kasstromen van een varkensbedrijf.'

Het systeem dat nu is opgezet door varkenshouders, Vion en AH is volgens de Star Farmersvoorzitter de beste keuze. De vaste prijs wordt onafhankelijk vastgesteld door DLV Advies. Die rekent daarbij ook de eigen arbeid en voerprijsmutaties mee.

Per kwartaal bijstelling kostprijs

Ieder kwartaal worden de voerprijzen opnieuw bekeken en op basis daarvan wordt de vaste prijs naar boven of beneden bijgesteld. Die berekeningen worden gemaakt voor zowel de biggen als de vleesvarkens die in de 'Beter voor'-keten worden geproduceerd.

Naast de 'vaste prijs' ontvangt de varkenshouder dan nog de andere helft in de vorm van de marktprijs met de opbrengst zoals die geldt in het Vion-programma voor het een ster Beter Leven-keurmerk. Dat nog de helft van de opbrengstprijs afhankelijk is van de markt is volgens Kreuger logisch. 'Op deze manier behouden deelnemers de aansluiting bij de markt. Een belangrijke randvoorwaarde die in de gesprekken met collega-varkenshouders naar voren kwam'.

Compensatie extra kosten

De extra kosten die de varkenshouders moeten maken in het 'Beter voor Varken, Natuur & Boer'-programma worden gecompenseerd. Zo krijgen ze bij de opstart de insectenhotels en de vogelkasten voor meer biodiversiteit rond het bedrijf en de schuurborstels voor de varkens bij opstart. Deze dingen moeten ze zelf installeren op op hun bedrijven.

Met het prijssysteem in het 'Beter voor'-programma krijgen de deelnemers in deze nieuwe keten een gezond verdienmodel. De liquiditeitsontwikkeling van de bedrijven is hierdoor veel beter.

'We hoeven nu geen enorme buffers aan te leggen, waarvoor je bij de bank nog rente moet betalen ook', stelt Kreuger. 'Met de tracking en tracing op basis van DNA weten supermarkt en consument dat het varkensvlees en de vleeswaren ook echt uit deze keten komen. Alles bij elkaar is het een compleet en toekomstgericht programma waar we trots op zijn.'