Navels inkorten en dippen geeft biggen gezonde start

Heuvelmans is medewerker op een groot zeugenbedrijf in de Brabantse Kempen. Daar is al veel aandacht voor de hygiëne en verzorging van de biggen en zeugen. Dat betekent onder andere een goed biestmanagement, zodat alle biggen biest krijgen, pleegzeugen maken en snel starten met het bijvoeren van melk. De bigoverleving ligt dan ook boven de 90 procent, van de gemiddeld achttien levend geboren biggen die de DanBred-zeugen werpen.

Een van de factoren waardoor de bigoverleving mogelijk verder kan verbeteren en tegelijk het antibioticagebruik kan worden verlaagd, is volgens Heuvelmans de navelstreng. 'De navelstreng is best lang en kan gemakkelijk vast komen te zitten om een boxpoot. Of de zeug kan erop gaan staan. Als de biggen er dan aan trekken, kan deze afscheuren. Dan krijg je een wond bij de navel die niet altijd goed geneest.'

Zo'n wond kan op latere leeftijd leiden tot een navelbreuk, vult dierenarts Bram Goesten van Lintjeshof aan. 'Daarnaast is de navel een makkelijk entreepunt voor ziekteverwekkers als streptokokken en E. coli.'

Op zoek naar een oplossing nam Heuvelmans contact op met Joost van Dal van Heemskerk Dairy. 'Bij geiten en kalveren is het normaal om snel na de geboorte de navel te dippen. Dus bij biggen moest dit toch ook kunnen helpen.'

Samen gingen ze aan de slag en hebben ze in een paar weken tijd de PIGDipper ontwikkeld, of beter gezegd: een aanpak in drie stappen. Op de eerste plaats worden de biggennesten nu vlak voor en na de geboorte ingestrooid met BoxClean. Hiermee wordt de leefomgeving ontsmet.

Heuvelmans: 'Met BoxClean voorkomen we dat de navelstreng al besmet raakt voordat we de dieren kunnen behandelen. Dat is vooral ook 's nachts van belang. Dan zijn we er niet altijd bij.'

Zo snel mogelijk na de geboorte, binnen vier uur, begint Heuvelmans of een van de collega's met het behandelen van de navels. Eerst worden de navelstrengen ingekort. Daarna worden ze gedipt in de PIGDipper. De rubberen dipcup wordt van onderaf gevuld met een naveldipmiddel, waardoor de navel sneller indroogt. De PIGDipper is in te bouwen in een behandelkar of als een handzaam apparaat dat over de hokafscheiding is te hangen.

De PIGDipper is nu een week of zes in gebruik. 'Het kost maar een paar minuten per toom om de navels te behandelen', zegt Heuvelmans. 'En de eerste resultaten zijn al zichtbaar. Het antibioticagebruik bij de biggen in de kraamstal is nu nihil. We zien geen problemen met streptokokken en andere ziekteverwekkers.'

Goesten: 'Er zijn daarnaast minder kleine breukjes bij de biggen. De verwachting is dat het straks ook na spenen nog positief uitpakt voor de gezondheid.'