Rekening houden met tweede brein
Darmbacteriën, goed dat ze er zijn. Je zou het misschien niet zo snel bedenken, maar de darm met zijn darmbacteriën en hersenen, zijn bij mens en dier op elk moment bezig met communicatie. Je hersenen sturen signalen naar je darmen, maar je darmen sturen ook signalen naar je hersenen. In de Engelstalige literatuur heet dat de 'gut-brain axis' (darm-hersen-as).
De laatste jaren wordt steeds meer onderzoek gedaan naar die relatie tussen het darmleven en het stimuleren van hersenactiviteit. Recent sprak ik dierenarts Godfried Groenland en die gaf aan dat er van oudsher naar bacteriën gezocht werd door ze te kweken op bacterie-plaatjes. De belangrijkste soorten werden op die manier bekend. Met nieuwe technieken waarbij gekeken wordt naar de DNA-volgorde werden echter zeer veel nieuwe soorten ontdekt. Het totaal aan bacteriesoorten met de hoeveelheden in de darm wordt het microbioom genoemd. Het microbioom in onze darmen blijkt uit 500-1000 soorten te bestaan.
Maar de darm is naast het voeden van het lichaam ook essentieel voor de weerstand. Rond de darmen bevinden zich zeer veel cellen bijvoorbeeld in de lymfeknopen, die betrokken zijn bij het realiseren van onze algehele weerstand tegen ziekten. Daarbij doet ons afweersysteem mee aan de conversatie tussen darmbacteriën en het brein. Als de bacteriegroei in de darm uit de hand loopt, of als er iets mis is met de darmwand, kan de darm gaan 'lekken'.
Bacteriën of deeltjes van bacteriën komen door de darmwand heen de bloedvaten in. Dit veroorzaakt chronische ontstekingen in het hele lichaam, maar dat lekken is ook een belangrijke factor bij hersenvliesontsteking en slingerziekte.
Tijdens het symposium Hogere varkensgezondheid in Veghel vertelde dierenarts Karien Koenders over het syndroom SINS (Swine Inflammation And Necrosis Syndrome) en gaf dierenarts en hoogleraar Johanna Fink-Gremmels aan dat mycotoxines de darmwand kunnen beschadigen, waardoor endotoxines uit de darm gemakkelijk de bloedbaan in kunnen komen. Uit onderzoek bleek dat het voeren van meer vezels in de dracht er voor kan zorgen dat endotoxines en ontstekingen gereduceerd worden.
Voorkomen is nog altijd beter dan genezen, dus benut de voordelen van geschoonde granen en de matrix-wals-technologie. Het tweede brein van het varken zal dat zeker waarderen.
Ronald Tibbe
verkoopleider Sector varkens De Heus Voeders