Vijf experttips om uitval zeugen te verlagen
Het verlagen van de uitval van zeugen is in veel landen een speerpunt. Uitval is niet alleen een kostenpost, ook wordt het vervangingspercentage hoger en het gezondheidsevenwicht op een bedrijf raakt verstoord. Met vijf praktische handvatten biedt Chief Veterinary Officer (CVO) Mitch Christensen van Topigs Norsvin zeugenhouders mogelijkheden om daar gericht aan te werken.
Christensens belangrijkste tip is om de tijd en moeite te nemen om de doodsoorzaak van een zeug nauwkeurig vast te stellen. Op veel bedrijven wordt 'onbekend' als een van de belangrijkste redenen voor zeugensterfte opgegeven. Dat biedt volgens hem geen aanknopingspunt om gericht te kunnen werken aan het verlagen van de uitval. Daarvoor is het belangrijk om de werkelijke oorzaak van de sterfte te kennen.
Nog een praktisch punt is het meer aandacht geven aan het selecteren van gelten. Deze vervangende dieren moeten voldoende ontwikkeld zijn en een goed beenwerk hebben om langere tijd te kunnen presteren, stelt Christensen. Bovendien worden gelten bij het introduceren in de zeugenstapel uitgedaagd met een verscheidenheid aan stressfactoren. Denk aan nieuwe pathogenen, omgevingen, hokgenoten enzovoort.
Stel daarom in overleg met de dierenarts een solide schema op voor het acclimatiseren van gelten, adviseert de Topigs Norsvin-CVO. Hierdoor wordt het immuunsysteem van de jonge zeugen goed voorbereid op de nieuwe uitdagingen.
Trage zeug snel signaleren
Neem elke dag de tijd om elke zeug individueel te beoordelen, zegt Christensen. Een zeug die traag naar de voerbak komt, is volgens hem het eerste signaal dat er iets niet in orde is. 'Snel opmerken dat de voeropname in het geding van een zeug is, maakt dat je eerder kunt ingrijpen. Loop daarom rondom het voeren snel door de stal en geef zeugen die treuzelen een kleur en inspecteer later of de voerportie is opgevreten. Zo niet, kijk dan goed naar de dieren en geef ze een juiste behandeling.'
Het in goede conditie hebben en houden van zeugen is volgens Christensen ook van cruciaal belang voor een langere levensduur. De moderne zeug werpt meer biggen met een hoger geboortegewicht, produceert meer melk en speent zwaardere biggen. 'Geef de zeug in elke fase van de productie voldoende voedingsstoffen die ze nodig heeft om in conditie te blijven, het immuunsysteem robuust te houden en de reproductieve prestaties te behouden. Zorg daarom dat het rantsoen goed is afgestemd op de behoefte van de genetica.'
Moeders verdienen meer aandacht
Een vijfde tip van de CVO van Topigs Norsvin is het meer aandacht en zorg geven aan de zeugen tijdens het werpen. Bij veel bedrijven staat de eerste dag volledig in het teken van de zorg voor de biggen en schenken ze minder aandacht aan de moeders, terwijl die net een stressvolle gebeurtenis, het werpen, achter de rug hebben.
Het is dus belangrijk om ervoor te zorgen dat zeugen drinken, voer opnemen en mesten. 'Als deze dingen niet op orde zijn, kun je met een goed zorgplan een zeug weer snel op het goede spoor krijgen', aldus Chrtistensen.