Rabobank: rust kenmerkt Europese varkensmarkt

De varkensvleesproductie in de 27 landen in de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk lag in januari 2024 4 procent boven de productie van januari 2023. Rabobank schrijft dat toe aan het herstel van de productie na de feestdagen en niet aan de sterke toename van het aantal slachtdieren. Ook was het productieniveau in januari 2023 met 1.947.000 ton relatief laag.

Omdat de omvang van de Europese zeugenstapel in 2023 is gestabiliseerd, verwacht Rabobank dat de varkensvleesproductie op een vergelijkbaar niveau blijft ten opzichte van vorig jaar. Door een toename van het aantal zeugen in Spanje en Polen sluit de bank een stijging van de productie in deze landen dit jaar niet uit. Rabobank: 'Ziektedruk door Afrikaanse varkenspest en PRRS in Spanje blijven een risico dat de productie negatief kan beïnvloeden.'

Tegengestelde krachten

Het aanbod van varkens blijft krap in Europa, concludeert Rabobank. Samen met een seizoensgebonden verbetering in de vraag zorgde dit vanaf februari 2024 voor een stijging van de varkensprijzen. Toch blijft er sprake van een stevige competitie op exportmarkten. Op de meeste Europese exportmarkten van Nederland laat de consumentenprijsindex van varkensvlees een afvlakking zien. Dat geldt vooral voor de export vanuit Nederland naar Duitsland en Polen.

Vanwege de relatief grote exportafhankelijkheid van de Nederlandse varkensvleessector zorgen deze factoren voor een neerwaartse druk op varkensprijzen in Nederland. In week 13 lag de varkensprijs in Nederland 14 procent lager dan het Europees gemiddelde. Dit Europees gemiddelde lag in 2024 7 procent lager ten opzichte van dezelfde periode in 2023.

De biggenprijzen in Nederland volgen hetzelfde patroon als het Europees gemiddelde. In het tweede kwartaal verwacht Rabobank een seizoensgebonden daling in de biggenprijzen. Dit zorgt volgens de bank voor lagere, maar aanhoudende positieve marges bij de zeugenhouderij en een verbetering van de marges in de vleesvarkenshouderij ten opzichte van het vorige kwartaal.

Gunstige voerprijs

Op basis van marktanalyses verwacht Rabobank dat het aanbod van mais en soja op de wereldmarkt voorlopig ruim blijft. De bank verwacht stabiele en licht dalende prijzen in het tweede kwartaal. De natte weersomstandigheden, vooral in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, zorgen op dit moment voor matige gewascondities. Het resultaat daarvan zal volgens de bank een opwaartse prijsdruk op tarwenoteringen in Europa zijn. Alles bij elkaar genomen verwacht Rabobank dat de voerprijzen gunstig blijven in het tweede kwartaal.

De varkensvleesexport van de 27 landen in de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk daalde in januari 2024 ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar met 10 procent. In vergelijking met december 2023 laat de varkensvleesexport van januari wel een stijging van 17 procent zien. De volumes naar China – 109.000 ton – waren vergelijkbaar met het gemiddelde volume tijdens de tweede helft van 2023.

China

De Chinese varkensmarkt zoekt nog naar een nieuw evenwicht, constateert Rabobank. Het dalende varkensaanbod leidde tot stijgende biggenprijzen, terwijl de consumptie in China de afgelopen weken stabiel bleef. Rabobank houdt er rekening mee dat het importvolume van varkensvlees in het tweede kwartaal onder druk blijft staan.

Exportvolumes uit de 27 landen in de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk naar Vietnam zijn in januari 2024 ten opzichte van januari 2023 meer dan verdrievoudigd (13.000 ton in januari 2024 versus 4.000 ton in januari 2023). Dit komt voornamelijk door een hogere export van bijproducten. Ook de export naar Zuid-Korea nam toe (+17 procent; +4.000 ton), de Filipijnen (+21 procent; +4.000 ton) en de Verenigde Staten (+32 procent; +2.000 ton). De export naar Japan daalde met 13 procent (-4.000 ton).

Voerwinstmarge

Op basis van het historische verloop van de varkenscyclus ligt het in de lijn der verwachting dat de voerwinstmarge gaat dalen. Rabobank stelt vast dat er in Europa sprake is van een stabiel productieniveau. Signalen dat door de hogere marges in 2023 de productie op korte termijn toeneemt, zijn er maar in een paar landen, zoals Spanje en Polen.

Afhankelijk van hoe de PRRS-variant Rosalia zich in Spanje ontwikkelt, kan daar sprake zijn van een verder herstel van de productie. Daartegenover staat dat in een paar landen zoals Nederland en België de productie juist verder zal dalen door overheidsmaatregelen. De voerwinstmarge kan volgens Rabobank ook worden beïnvloed door hogere voerkosten, minder exportmogelijkheden buiten de Europese Unie en een lagere consumptie.

Rabobank verwacht dat de impact van de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (de Lbv- of Lbv-plusregeling) op de varkenshouderij dit jaar nog beperkt is. Een kleine 17 procent van de bedrijven met varkens in Nederland diende een aanvraag in voor de regeling. De meeste aanvragen in de varkenshouderij vallen onder de Lbv-regeling. De eerste beschikkingen zijn inmiddels verstrekt.