Water: geen punt op het brijbedrijf?

Als je als varkenshouder werkt met een brij-installatie dan heb je te maken met een andere waterinstallatie dan de collega’s met een droogvoer-installatie. Soms merk ik dat er bij de brij-gebruikers minder zwaar aan wordt getild, maar is dit wel zo terecht?

Water is in ieder geval nodig als component in het brijrantsoen, als drinkwater in de stal en voor reiniging. Daarnaast is er grote kans dat ook een luchtwasser, inweekinstallatie, fermentatie-installatie of koelsysteem water verbruikt. Genoeg reden om er toch eens kritisch naar te kijken, maar hoe begin je daar aan? Met een snelle check op 4 onderdelen vind je zelf uit of er ruimte is voor verbetering.

De brijkeuken
De water-buffer in de brijkeuken heeft vaak een forse inhoud en dit vormt direct een risicopunt voor bacteriologische besmetting. Vervuiling door algenvorming, ijzerafzetting of slijmvorming is geen uitzondering. In een buffer, die niet regelmatig leeg komt, kan een besmetting lang in stand blijven. Problemen voorkom je met maandelijkse controle en reiniging. Extra zekerheid bouw je in door continue desinfectie, bijvoorbeeld via UV.

Wateraanvoer en waterbehoefte
Een regelmatige evaluatie van het totale waterverbruik en de jaarkosten zal lonen. Wordt er leidingwater of bronwater gebruikt en is dit nog altijd de beste keuze? Is de werking van de bronwaterzuivering en de capaciteit na bedrijfsuitbreiding nog wel voldoende? Een afwijkende watersamenstelling kan ongemerkt grote invloed hebben op onder meer pH, zoutgehalte en smakelijkheid van het brijrantsoen.

Drinkwatervoorziening in de stal
De wetgeving is kort en krachtig: varkens moeten 24 uur per dag kunnen beschikken over voldoende vers water. Ook op brijbedrijven moet elk hok voorzien zijn van een eigen drinkpunt. En dat roept aanvullende vragen op. Welk drinknippels zijn het best geschikt in combinatie met brij? Wat is de optimale montagehoogte en hoe voorkom je te veel vermorsing en een trog vol met water?
Bij brijgebruik is de waterbehoefte en dus ook de stroomsnelheid in het drinksysteem minder groot. Dit betekent meer risico op opwarming en groei van micro-organismen. Aandacht voor spoelmogelijkheden en inzet van een waterdesinfectieproduct is dus juist hier extra op zijn plaats.

Overig proceswater
De invloed van de watersamenstelling op andere water-vragende processen mag je niet onderschatten. Bij opwarming en verneveling i.c.m. kalkhoudend water zullen er veel afzettingsproblemen ontstaan. Dit is te verhelpen met een wateronthardingsinstallatie. Water met een lage pH en weinig bufferend vermogen kan weer agressieve eigenschappen hebben. Met een goed wateronderzoek vooraf voorkom je grote schadeposten aan o.a. metalen leidingdelen, warmtewisselaars en boilers.

Water: wel degelijk een punt dus op het brijbedrijf. Een extra check zal je zeker resultaat opleveren.

Joost Straathof
Eigenaar JSWater