Vruchtbare samenwerking in mestland

Het Nederlandse mestdossier houdt de gemoederen al 42 jaar bezig. Aan nieuwe initiatieven en impulsen om het mestprobleem voor eens en altijd op te lossen geen gebrek. Op 12 december verricht LNV-minister Carola Schouten de aftrap van het traject om het mestbeleid te herzien en robuuster te maken. Een beleid dat naadloos past in haar visie: een kringlooplandbouw.

Het nationale kenniscentrum waar overheden en het bedrijfsleven terecht kunnen voor alles wat met het verwaarden van mest en mestproducten uit verwerkingsinstallaties te maken heeft - NCM - bestaat nog geen jaar. De eerste bijeenkomst die het NCM organiseerde, leverde meteen een volle bak op. Ruim 125 mensen waren present op 4 december in Nijkerk. Geïnteresseerden - onder meer verwerkers en verwaarders van mest, beleidsmakers, adviseurs, belangenbehartigers en mestproducenten - waren op zoek naar nieuwe ontwikkelingen en kennis.

Dat tot groot genoegen van NCM-directeur Jan Roefs. “Samenwerking en afstemming zijn nodig om mest optimaal tot waarde te kunnen brengen. Bovendien is het een politiek, emotioneel beladen thema. Enerzijds is mest waardevol voor het krijgen van kringlooplandbouw en hergebruik van mineralen en anderzijds roepen overschotten, fraude en geur maatschappelijke en politieke weerstand op. Een complex geheel met veel dilemma’s.”
Roefs constateert dat de Nederlandse akkers bijna in balans zijn wat betreft fosfaat. Het onttrekken van het schaarser wordende mineraal met gewassen en bemesten met dierlijke mest is bijna sluitend. Ook de bemesting met stikstof is fors teruggedrongen. Wel zijn regionaal inspanningen nodig om de uitspoeling naar het grondwater verder terug te dringen.”

Haagse arena

LNV-er Frank Kooiman, MT-lid met mest in zijn portefeuille, gaf aan dat mest in de Haagse arena veel stof doet opwaaien. “Mestpublicaties vliegen ons om de oren. Daarom willen we van het ‘brandjes blussen’-mestbeleid naar een groot kader: kringlooplandbouw. Mest slimmer benutten en hoogwaardigere producten daaruit maken zodat de inzet van kunstmest is te beperken. Dat willen we samen met de sector en andere partijen uitwerken. We kijken uit naar een vruchtbare samenwerking.”

Vanuit de zaal kreeg Kooiman diverse boodschappen mee. Kennis, kunde en technieken groeien met de jaren, maar vergunningverlening en het vinden van geschikte locaties belemmeren de ontwikkeling van grootschalige mestverwerking. De overheid moet zijn verantwoordelijkheid nemen en niet alleen mooi praten en papier blijven vullen. Dreig met een machtsmiddel als een Rijksinpassingplan. Pioniers - zoals deelnemers in de pilot mineralenconcentraat - moeten eindelijk eens worden beloond met de definitieve erkenning van mineralenconcentraat als kunstmestvervanger.

Innovatieprogramma

Linda de Bie vertelde dat vanaf 1 januari 2019 het innovatieprogramma ‘Next Level Mest Verwaarden’ start. Daarin werken Agrifirm, Darling Ingredients International, De Heus, VanDrie Group, FrieslandCampina, ForFarmers en Wageningen University & Research samen aan een optimaal functionerende duurzame mestverwaardingsketen. Met het innovatieprogramma wil het consortium: 1) kwaliteitseisen specificeren voor marktwaardige, emissiearme bemestingsproducten, 2) technologieën opschalen waarmee die producten kunnen worden geproduceerd en 3) de organisatie van de ‘mestketen’ van toeleverende en afnemende bedrijven daarop laten aansluiten.