Tsjechië binnenkort AVP-vrij

Tsjechië kan binnen enkele weken alle beperkingen die ingesteld zijn als gevolg van Afrikaanse varkenspest (AVP) opheffen. De Europese Commissie (EC) heeft dat op 26 februari voorgesteld aan alle EU-lidstaten, die daar positief op reageerden. Minder dan twee jaar nadat het land voor het eerst werd getroffen door AVP bij wilde zwijnen is het gelukt de ziekte uit te roeien.

Formeel zal de EC het besluit nog goed moeten keuren. Dat zijn formaliteiten die de komende weken worden afgewerkt. Op 26 juni 2017 werd in Tsjechië de eerste AVP-besmetting bevestigd. De grote vraag was hoe het virus in de regio Zlín was gekomen. Er was een afstand van 400 kilometer en 450 kilometer tot smethaarden in de Oekraïne en Polen. Genotypering wees uit dat het aangetroffen AVP-virus verwant was aan stammen die waren aangetroffen bij AVP-besmettingen in Moldavië, Oekraïne en Rusland. In 2017 zijn in Tsjechië 191 kadavers van wilde zwijnen positief getest op AVP (op een getest aantal van 1.622 dieren). In april 2018 werd voor het laatst melding gemaakt van AVP bij zeven kadavers van wilde zwijnen. Daarmee kwam het totaal op 21 wilde zwijnen dat in 2018 positief werd getest op AVP (1.404 dieren getest in heel 2018). Verder meldt het land dat er 18 wilde zwijnen door jagers zijn gedood waarbij AVP kon worden aangetoond. Besmettingen zijn alleen aangetroffen in de regio Zlín en er is geen enkel commercieel varkensbedrijf besmet geraakt in Tsjechië.

Omheinen en isoleren

De aanpak van het omheinen en isoleren van het kerngebied waar AVP-besmettingen zijn aangetroffen, een hoog risico-zone en een gebied met lager infectierisico heeft gewerkt. In het kerngebied is intensief naar kadavers gezocht (premie per kadaver) en zijn geen bezoekers toegelaten. Twee maanden later is gestart met vangkooien en daarna is de jacht stapsgewijs opgevoerd. De 23 varkensbedrijven in dat gebied - met in totaal zo’n 16.000 dieren - zijn vrij gebleven van AVP.
In het gebied met een lager verspreidingsrisico en in de rest van de regio Zlín mochten wilde zwijnen na de eerste AVP-uitbraak niet worden bijgevoerd. Ook werden ze intensief bejaagd. Voor elk gedood dier kregen jagers een premie.

Succesvolle strategie

De Tsjechische aanpak is volgens de EC een voorbeeld van een succesvolle strategie om verspreiding van AVP tegen te gaan en de ziekte zelfs uit te kunnen roeien. Die aanpak is nu ook in België toegepast. Het beleid in de EU is effectief en er is geen plaats voor ongerechtvaardigde handelsbeperkingen, vindt de EC. Ondanks het Tsjechische succes blijft de strijd tegen Afrikaanse varkenspest in volle gang.