ANTIVAXXERS

Als jonge moeder heeft het me regelmatig beziggehouden. In een tijd dat de term ‘antivaxxers’ net opkwam. ‘Moet ik ze nou wel of niet laten vaccineren?’
Het brak mijn hart elke keer weer toen die (in mijn ogen vreselijk) lange naald in een baby-armpje of -beentje werd gestoken. Gelukkig waren mijn baby’s bij de geboorte al beschermd tegen allerlei ziektes, omdat ze via de placenta afweerstoffen vanuit mijn bloed hadden meegekregen. Dus waarom zou ik mijn baby vaccineren als hij of zij de afweer al van mij ontvangen heeft? Dat is omdat die zogenaamde maternale afweer niet levenslang hoog genoeg blijft. Vandaar dat het eigen afweersysteem van de baby in actie moet komen en dat bereik je door de individuele baby te vaccineren. En als dan al die individuen gevaccineerd zijn, is ook de populatie goed beschermd. Dat heeft met groepsimmuniteit te maken. Daarin draait het om de grote groep mensen of dieren, die er in het geval van groepsvaccinatie onder andere voor zorgt dat het individu uiteindelijk nog beter beschermd is. En als dierenarts ben ik vooral geneigd om de wetenschap te volgen, ook als het om mijn eigen baby’s gaat.

In de varkenshouderij volgen we gelukkig ook de wetenschap. De big krijgt - in tegenstelling tot de mensenbaby - pas afweerstoffen van zijn moeder als hij voldoende biest drinkt. Daarnaast bouwt een big - net als een baby - via vaccinatie zelf immuniteit op tegen verschillende ziekteverwekkers. Tegen circo bijvoorbeeld vaccineren de meeste varkenshouders gewoon. Circo zit zo’n beetje overal en als je niet vaccineert zie je de gevolgen op de streep af.
Ik krijg weleens de vraag of het mogelijk is om biggen vlak na de geboorte te vaccineren tegen bijvoorbeeld Mycoplasma of PRRS. Het immuunsysteem is er in ieder geval klaar voor.

Net als bij baby’s ontwikkelt het immuunsysteem van biggen zich al vóór de geboorte. Sterker nog: dit gebeurt bij vrijwel alle gewervelde dieren. Eigenlijk lijken de immuunsystemen van mensen, varkens, koeien, muizen, kippen en ga zo maar door, ontzettend veel op elkaar. Allen bezitten vóór hun geboorte al een vrijwel volledig ontwikkeld immuunsysteem. Dat kippen ín het ei al gevaccineerd kunnen worden, geeft aan hoe ver het immuunsysteem vóór de geboorte al is ontwikkeld. En dat is maar goed ook, want anders zouden we ten dode opgeschreven zijn zodra we ons hoofd buiten de beschermende baarmoeder steken.
Het vroegst mogelijke entmoment is afhankelijk van de ziekte én van het vaccin. Dat vaccineren al kort na de geboorte kan, bewijzen vaccinaties tegen o.a. Mycoplasma en speendiarree al lang. Ook  tegen PRRS kun je vroeg enten. Dat geeft de big vroeg een eigen bescherming.
Dus vaccineren of niet vaccineren? Mijn keus is snel gemaakt. Ik laat mij leiden door de wetenschap en zeg volmondig ja tegen vaccineren, zo vroeg als nodig en mogelijk is.

Anke Verhaegen
Varkensarts bij Zoetis