Hokverrijking beter voor gedrag, groei gezondheid

Het promotieonderzoek van Luo bestond uit zes deelonderzoeken waarbij het effect van hokverrijking op het gedrag, de weerstand tegen ziekten en de voeropname en groei werd bepaald. Het onderzoek begon al in de kraamhokken en liep door tot en met de vleesvarkens.

De verrijkte (kraam)hokken in het onderzoek waren steeds ongeveer tweemaal zo groot als de gangbare hokken. In de gangbare hokken werden twee verschillende speelmaterialen opgehangen. In de verrijkte hokken was de vloer ingestrooid met zaagsel, stro of turf. Dat werd wekelijks aangevuld.

Daarnaast kregen de biggen vanaf 39 dagen leeftijd wekelijks een nieuw afleidingsmateriaal als een juten zak, touw, takken, een blok hout of eiertray tot het einde van het onderzoek op dag 133.

Beter gedrag

Duidelijk is dat hokverrijking positieve effecten heeft op het gedrag van de varkens. In de verrijkte omgeving is er niet of nauwelijks sprake van oor- en staartbijten. De varkens in de verrijkte omgeving zijn minder schrikachtig in de groep en zijn minder gevoelig voor verlies van een beloning.

De ruime hokken blijken volgens het onderzoek vooral van belang aan het einde van de periode. Dan blijft er genoeg ruimte over om te lopen, eten en bezig zijn met het afleidingsmateriaal. Bij te weinig ruimte lukt dat niet en dat heeft een negatief effect op het gedrag, zoals staartbijten.

Wisselen van een verrijkte omgeving naar een gangbare huisvesting blijkt uit het onderzoek erg ongunstig. De biggen vertonen dan meer bijtgedrag. Een verandering van gangbaar naar verrijkte omgeving pakte juist positief uit voor het gedrag.

Betere weerstand

De biggen in de verrijkte omgeving hadden een beter immuunsysteem waarmee ze beter bestand zijn tegen ziekteverwekkers. Volgens Luo komt dat deels doordat de verrijkingsmaterialen zorgen dat het immuunsysteem aan het werk blijft en deels doordat de biggen minder last hebben van chronische stress.

Betere groei

Het is volgens Luo belangrijk om direct na het spenen te zorgen voor een verrijkte omgeving. De biggen eten dan meer en groeien beter. In de eerste vijf dagen groeiden de biggen in de verrijkte omgeving al 0,4 kilo meer. En in de eerste 18 dagen 1,5 kilo meer. Blijven ze in een verrijkte omgeving dat houdt dit positieve effect aan.

Van dag 46 tot 130 was de groei 4,6 kilo hoger. Biggen die van een verrijkte omgeving naar een gangbare omgeving gaan hebben geen positief effect meer op de groei van dag 46 naar 130. Biggen die van een gangbare naar en verrijkte omgeving gaan laten wel een positief effect op de groei zin.

Afwisseling belangrijk

Het beste voor de varkens is dus een verrijkt hok vanaf de geboorte tot aan het afleveren. Als het niet lukt om de vloer in te strooien met zaagsel of stro en de ruimte beperkt is adviseert Luo om geregeld van afleidingsmateriaal te wisselen en dagelijks organisch materiaal als stro of luzerne te geven.

Geschikte verrijkingsmaterialen zijn jute zakken, eiertrays of takken. Bij renovatie of nieuwbouw is meer ruimte en de optie om wel strooisel te gebruiken van belang. Luo onderkent dat het niet gemakkelijk is te realiseren onder de huidige economische omstandigheden en de wens om de uitstoot te beperken.

Het is daarom nodig dat iedereen die betrokken is bij het varkensbedrijf, onderzoekers vanuit dierenwelzijn, milieu, de stalinrichters, dierenwelzijnsorganisaties en de afnemers van de producten samen zoeken naar een oplossing.