Leren van PRRS in berenstal

De besmetting van de beren werd ontdekt tijdens een van de frequente bloedonderzoeken bij de eindberen. Het onderzoek werd direct herhaald en bevestigde helaas de besmetting. 'Gelukkig betreft het maar een klein deel van onze beren en alleen eindberen', zegt Derks.

'Deze locatie is over een paar weken buiten gebruik en wordt vervangen door een nieuwe locatie die wel luchtfiltering heeft', vervolgt de Klasse Ki-directeur. 'Alle andere eindberen en fokkerijberen liggen in Nederland, België en Duitsland al op locaties die luchtfiltering hebben. De hele DanBred-fokkerijpiramide is dus niet geraakt. Maar het blijft jammer dat er eindberen besmet zijn geraakt. We wachten nu met enige spanning op de uitslagen van de buitenlandse SPF-bedrijven die sperma hebben gehad.'

Zoeken naar bron van besmetting

Uit het onderzoek door de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) bleek dat de beren in Son en Breugel besmet waren met een Europees PRRS-veldvirus dat frequent in Nederland voorkomt. De DNA-volgorde van het virus is met sequenstechniek exact vastgesteld. Daardoor is het te vergelijken met mogelijke andere bronnen.

Een mogelijke bron is een weegbrug op korte afstand waar vleesbiggen zijn gewogen van een bedrijf in de omgeving. Van dit bedrijf zijn in overleg met handelaar en eigenaar bloedmonsters genomen. De PRRS-variant wordt momenteel vergeleken. Daarnaast is mest uitrijden eind april in de buurt een mogelijke bron. Van het varkensbedrijf zijn nog geen bloedmonsters opgevraagd.

Mocht blijken dat de besmetting inderdaad uit de buurt komt, dan zal de locatie geheel buiten gebruik worden gesteld. Mocht het niet vanuit de buurt komen, dan wordt het station omgebouwd tot quarantainestal van het nieuwe station van Klasse KI.

Virus in speeksel

Naast het brononderzoek is ook gekeken naar de ontwikkeling van de virusuitscheiding bij de beren. 'Wij hebben de beren daarom niet direct geruimd, maar eerst zijn bloed-, speeksel- en spermamonsters genomen en onderzocht', aldus Derks. Hieruit bleek onder andere dat het PRRS-virus in behoorlijk hoge mate in het speeksel aanwezig is. Voordat het virus ook in sperma zit, duurt het even. Als het bij bloedonderzoek wordt gevonden, zit het niet direct ook al in sperma.

Derks: 'We gaan deze kennis gebruiken. Het betekent dat we gaan zoeken naar de beste manier van het verzamelen van speeksel. En we gaan vaker speekselonderzoek uitvoeren, naast de bloed- en sperma-onderzoeken. We hoeven daardoor niet nog vaker bloedonderzoek uit te voeren en krijgen wel meer inzicht in de gezondheidsstatus. Daarbij is speekselmonsters nemen prettiger dan bloedmonsters nemen. Dat is bij beren die je vaak moet bemonsteren geen prettige klus.'

Nog minder risico

Met de extra kennis die nu is opgedaan, is er volgens Derks nog minder risico dat beren besmet raken met PRRS. 'We hopen net als vroeger zeker tien jaar vrij te blijven.' Als het nieuwe ki-station in Son en Breugel in gebruik is genomen, hebben alle ki-stations nu luchtfiltering van de binnenkomende lucht met overdruk. Naast alle biosecuritymaatregelen, is er bij alle stations een aparte afdeling waar nieuwe beren binnenkomen.

Derks: 'Alle beren worden na tien dagen bemonsterd, voordat ze in productiestallen voor SPF terechtkomen. De beren komen ook van SPF-bedrijven met de hoogste gezondheidsstatus. Door ze apart te houden en te testen, voorkomen we dat er via transport een ziekte binnenkomt.'