Zet darmgezondheid centraal

Darmgezondheid wordt voor een groot deel bepaald door 100 biljoen bacteriën, schimmels, gisten en virussen. Deze mix, het microbioom, leeft in een gezonde situatie harmonieus met elkaar in de darmen en vormt een vingerafdrukunieke groep organismen. Het microbioom helpt de darmwand beschermen, stimuleert de darmbeweging en traint het afweersysteem om ziektekiemen te herkennen. Dankzij het microbioom kunnen de darmen optimaal functioneren.

Raakt het microbioom uit balans, dan kunnen specifieke kiemen de overhand krijgen. Bij 90 procent van de aandoeningen of ziektes bij de mens is een relatie te leggen met een verstoring van het microbioom. Waarschijnlijk is het bij varkens niet heel veel anders.

Tot op zekere hoogte zijn de darmen ook in staat zichzelf te herstellen. Zo is diarree een reactie om bijvoorbeeld mycotoxinen of ziektekiemen als colibacteriën en de veroorzaker van PIA, Lawsonia Intracellularis, uit te drijven. De basis van darmgezondheid van varkens ligt bij de zeug. Zo dragen biest, moedermelk en startvoer bij aan de kwaliteit van de maag-darmflora voor de rest van het leven. Ook de omstandigheden in de biggenopfok zijn cruciaal voor een goede start.

Het verstrekken van gefermenteerde voeders met een gezonde dosis melkzuur en melkzuurbacteriën gebeurt ook niet voor niets steeds meer in de praktijk. Fermentatieproducten geven de gevoelige darmen extra bescherming onder meer vanwege de lage pH en ze zijn goed verteerbaar. Het voeren van deze producten tot na het spenen geeft de meeste kans op het optimaal in conditie houden van de darmen.

Aanzuren van drinkwater of het verstrekken van boterzuur om de virulentiefactoren van salmonella de kop in te drukken, zijn eveneens opties. Dat geldt ook voor het drinkwatervaccin voor PIA, Enterisol. Dat heeft als gunstig bijeffect dat het effectief de salmonelladruk verlaagt. Al deze zaken resulteren in een hogere groei, een lagere uitval en een lager gebruik van medicijnen. Dat effect is door te trekken tot het varken volgroeid is.

Het schonen van granen helpt, maar verwijdert niet alles. Bovendien bestaat een rantsoen niet enkel uit graan. Afgelopen jaar zijn mycotoxinen aangetroffen in bijvoorbeeld bietenpulp en ook tarwegries kan mycotoxinen bevatten. Een deactiveerder is dan het meest effectief en veel fabrikanten verwerken dat al in varkensvoeders. Adviseurs mogen meer oog hebben voor die onzichtbare ondermijners van de darmgezondheid.'

'Rol van microbioom is groot in hoe jij je voelt, je hersenen functioneren en hoe vatbaar je bent voor ziekten'

'Het is bizar, het microbioom in de darm van het varken is talrijker dan het aantal sterren in ons melkwegstelsel. Het aantal micro-organismen in darmen is vergelijkbaar met 1.000 kuub zand als je een zo'n beestje zou vergelijken met een zandkorrel. De impact van die bonte verzameling van microben op de weerstand en gezondheid van het varken is echter enorm. Zo is aan mest af te lezen hoe het er inwendig aan toe gaat. Diarree kent bijvoorbeeld veel verschillende varianten.

Op kritische momenten als na spenen of het opleggen in de vleesvarkensstal liggen extra risico's op de loer. Door te focussen op darmgezondheid kun je veel ellende voorkomen. Daarbij kan stressloos vaccineren via het drinkwater met Enterisol de varkens prima ondersteunen. Het is bewezen dat je met het wegdrukken van PIA ook de salmonelladruk verlaagt. Het gunstig beïnvloeden van het microbioom met boterzuurvormende bacteriën geeft een betere vertering.'

'Fermenteren en vezels zijn fundamenten onder het optimaal managen van de darmgezondheid bij onze varkens'

'Darmgezondheid staat op ons bedrijf centraal. Strategisch werken we naar een hoger niveau. Vier tot vijf dagen na spenen is een cruciale fase voor biggen. Dan heb je het stressvolle moment van spenen al dagen achter de rug en uiten zich pas de problemen van een verstoorde voeropname. Daarom hebben we onze focus al jaren geleden op de voeropname bij de biggen in de kraamstal gericht. Darmen trainen met veilige en goed verteerbare voeders, waardoor speendiarree wordt voorkomen.

De pH van 3,5 – 3,6 in ferment ontneemt colibacteriën de kans om toe te slaan. Met het fermenteren van verschillende grondstoffen in het rantsoen voor de biggen hebben we een goede slag geslagen. Inmiddels verwerken fermentatieproducten in de voeders voor alle categorieën varkens op ons bedrijf. Verder sturen we met vezels op darmgezondheid. Zo zien we dat een prelactovoer voor zeugen in de kraamstal een boost geeft op de levensstart van biggen.'

Bekijk meer over:

• Boehringer Ingelheim
• mycotoxinen
• diergezondheid varkens
• varkensvoer